Organizacje pożytku publicznego i 1% podatku w 2011 roku

Przeczytaj także: Polacy a 1 procent podatku dla OPP

Jak widać na wykresie 1. podatnicy w coraz większym stopniu korzystają z mechanizmu 1%: w 2005 r. skorzystało z niego tylko 0,3% osób uprawnionych, zaś w 2012 r. było to już 43%, tj. 11 mln osób. Konsekwencją wzrostu liczby osób decydujących się na odpis 1% jest też prawie 11-krotny wzrost ogólnej kwoty środków przekazanych z tego tytułu uprawnionym organizacjom (z 42 mln zł do 457 mln zł).

Do rozwoju mechanizmu 1% przyczyniła się zmiana formy przekazywania środków (od 2008 r. urzędy skarbowe a nie sami podatnicy przekazują pieniądze na rzecz OPP) a także rosnąca aktywność organizacji pożytku publicznego. Starają się one przekonać do wsparcia swojej działalności jak najwięcej podatników inwestując w niektórych przypadkach dość pokaźne sumy w kampanie informacyjne czy promocyjne.

Zrealizowane przez GUS w 2012 r. badanie Potencjał kooperacyjny, zarządzanie oraz działania komunikacyjne wybranych organizacji non-profit (formularz SOF-5) dostarcza danych, które mogą mieć duże znaczenie w aktualnej debacie publicznej nt. korzyści i kosztów związanych z funkcjonowaniem odpisu 1% podatku PIT.

JAKIE KWOTY Z 1% PODATKU UZYSKAŁY OPP ?

Na początku 2011 r. w KRS zarejestrowanych było 8,2 tys. organizacji pożytku publicznego, z czego 7,3 tys. prowadziło aktywną działalność, a 6,7 tys. było uprawnionych do otrzymania odpisu 1% z podatków za 2010 r.1 Podatnicy zdecydowali o przekazaniu 1% swojego podatku na rzecz 6,5 tys. OPP, które stanowiły 97% uprawnionych organizacji. W stosunku do zbiorowości wszystkich działających wówczas stowarzyszeń i podobnych organizacji społecznych, fundacji, organizacji samorządu gospodarczego i zawodowego oraz społecznych podmiotów wyznaniowych (w sumie 80,4 tys. podmiotów) liczba organizacji otrzymujących środki z 1% PIT stanowiła zaledwie 8%. W porównaniu do ogólnej kwoty przychodów wszystkich wymienionych organizacji pozarządowych środki z mechanizmu 1% stanowiły w 2010 r. niespełna 2%.

Wpływy z 1% podatku, które w 2011 r. wyniosły łącznie ponad 400 mln zł nie były równomiernie rozłożone pomiędzy wspomniane 6,5 tys. organizacji pożytku publicznego. Średnia kwota przypadająca na jedną organizację, która otrzymała środki z odpisu wyniosła 61,5 tys. zł, jednak połowa z OPP, które uzyskały takie przychody otrzymała kwoty nie większe niż 5,8 tys. zł, a najczęściej występującą sumą było zaledwie 1,8 tys. zł.

Spośród 6,5 tys. OPP, które otrzymały środki z odpisu PIT, 745 organizacji otrzymało środki nie mniejsze niż 50 tys. zł, w tym środki przekraczające 1 mln zł otrzymało 50 organizacji. Grupa tych 50 organizacji kumulowała ponad połowę (54%) sumy środków przekazanych z 1% PIT.

ILE OPP WYDAJĄ NA POZYSKANIE 1% ?

Organizacje pożytku publicznego chcąc zwiększyć swoje szanse na uzyskanie środków z 1% podatku podejmują działania informacyjne i promocyjne. W świetle wyników badań GUS przeprowadzonych na formularzu SOF-5, w 2011 r. kampanie informacyjne na rzecz pozyskania środków z mechanizmu 1% prowadziło 71% OPP, w tym połowa z nich ponosiła z tego tytułu pewne koszty. Tak więc jedna trzecia organizacji pożytku publicznego inwestowała swoje środki, licząc na pomnożenie wydatkowanej kwoty. Kluczowym pytaniem jest - jak duże były koszty tych kampanii?