Organizacje pożytku publicznego i 1% podatku w 2011 roku

Przeczytaj także: Polacy a 1 procent podatku dla OPP

Łącznie deklarowane przez OPP wydatki na działania informacyjne i promocyjne związane z pozyskiwaniem odpisu z PIT wyniosły 22 mln zł, co stanowiło 7% ogólnej kwoty otrzymanej z 1% PIT.

Wydatki na kampanie informacyjne, podobnie jak środki uzyskiwane z 1%, nie rozkładały się równomiernie. Wśród organizacji, które prowadziły odpłatne kampanie, jedna organizacja wydała średnio na ten cel 9,6 tys. zł, natomiast połowa organizacji wydała nie więcej niż 600 zł, a dominującą kwotą, czyli wydatkowaną przez największą liczbę organizacji było 500 zł.

Również wskaźnik udziału kosztów kampanii w przychodach uzyskiwanych przez poszczególne OPP w 1% PIT był mocno zróżnicowany. Wskaźnik tych kosztów wyniósł średnio 12%. Taka wartość wskaźnika jest związana z tym, że w połowie organizacji udział poniesionych kosztów nie przekroczył 5%, a jednocześnie w górnym decylu organizacji mających najwyższy udział kosztów uzyskania środków z 1% wyniósł średnio 30%.

OPINIE I PRAKTYKA DZIAŁANIA OPP W SPRAWIE WSKAZYWANYCH PRZEZ PODATNIKÓW CELÓW WYDATKOWANIA ŚRODKÓW Z 1%

Od kilku lat w okresie, kiedy osoby fizyczne wypełniają swoje roczne zeznania podatkowe (PIT) w mediach i środowisku pozarządowym powraca dyskusja, czy podatnicy powinni mieć możliwość wskazywania celu, a nawet konkretnego beneficjenta, na rzecz którego OPP mają przeznaczyć środki z 1% podatku, czy też należy pozostawić decyzję o celu wydatkowania środków samym organizacjom.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami cele wydatkowania 1% wskazane przez podatników nie muszą być respektowane przez OPP, jednak w świetle wyników przeprowadzonego przez GUS badania (formularz SOF-5), co trzecia organizacja otrzymująca środki z 1% oczekuje, że podatnicy będą takie cele wskazywali. Ponadto zdecydowana większość z pozyskujących odpisy z PIT organizacji zadeklarowała, że wydatkuje te środki zgodnie ze wskazaniami podatników (77%). Warto dodać, że pośród pozostałych OPP, które nie kierowały się preferencjami osób przekazujących (23%) była też grupa organizacji, które nie robiły tego, gdyż nie otrzymały żadnych wskazań od podatników.

CZYM ZAJMUJĄ SIĘ ORGANIZACJE, KTÓRE OTRZYMAŁY DUŻE ŚRODKI Z 1% ?

Zbiorowość OPP, które w 2011 r. otrzymały co najmniej 50 tys. zł z 1% podatku (745 organizacji) różniła się znacznie od populacji wszystkich OPP działających w tymże roku, nie tylko pod względem liczebności (745 wobec 7,3 tys.), ale także pod względem głównej dziedziny działalności prowadzonej przez analizowane organizacje.

Choć w obu grupach najczęściej występowały organizacje zajmujące się pomocą społeczną i humanitarną, ratownictwem to jednak wśród OPP, które uzyskały co najmniej 50 tys. zł z mechanizmu 1% - udział „organizacji pomocowych” był 10 p. proc. wyższy. Jeszcze większa „nadwyżka” dotyczyła ochrony zdrowia. OPP działające głównie w tej dziedzinie miały w zbiorowości organizacji uzyskujących znaczne środki z 1% podatku znacznie większy udział niż to miało miejsce w strukturze ogółu OPP (nadwyżka o 20 p. proc.).

Odwrotna relacja, tj. mniejszy niż wśród OPP ogółem udział danej dziedziny wśród organizacji uzyskujących dochody z 1% w wysokości 50 tys. zł lub więcej dotyczyła dwu obszarów sportu, turystyki, rekreacji i hobby oraz kultury i sztuki.

Struktura porównywanych zbiorowości nie różniła się istotnie pod względem udziału organizacji zajmujących się edukacją i badaniami naukowymi.

Wśród organizacji, które pozyskały z 1% odpisu kwoty powyżej 1 mln zł nadreprezentacja organizacji zajmujących się ochroną zdrowia była jeszcze bardziej wyraźna - udział organizacji zdrowotnych wynosił aż 42%.