Polacy a działalność i finansowanie samorządów

Przeczytaj także: Samorządy nie wspierają przedsiębiorczości

Dzięki pozyskanym funduszom unijnym udało się zrealizować wiele inwestycji koniecznych do dalszego rozwoju Polski lokalnej, co dostrzegają ankietowani. Jedno jest jednak pewne - Polacy nie chcą, aby samorządy zadłużały się, aby pozyskiwać fundusze unijne. Takie rozwiązanie preferowało jedynie 2,6% ankietowanych.

BLOK E: Wpływ parlamentarzystów i polityków na rozwój społeczności lokalnych

Władza centralna nie dostała od ankietowanych mandatu na samodzielne zarządzanie rozwojem lokalnym. Jak wobec tego Polacy postrzegają rolę parlamentarzystów i polityków w rozwoju lokalnych społeczności?

Jeśli chodzi o prawodawstwo, społeczeństwo dało parlamentarzystom żółtą kartkę. Ponad 60% respondentów uznało, że parlamentarzyści nie tworzą prawa, które sprzyja rozwojowi Polski lokalnej. Najbardziej krytyczni w tym względzie byli młodzi Polacy oraz ci w wieku średnim.
Co więcej, aż 89% badanych uznało, że parlamentarzyści powinni w większym stopniu współpracować z samorządami przy tworzeniu prawa, dotyczącego funkcjonowania gmin miejskich i wiejskich. Jest to także kolejny dowód na to, że Polacy oczekują działań konsyliacyjnych i współpracy władzy centralnej z samorządami.
Znacząca większość Polaków uważa, że Parlament robi zdecydowanie za mało w zakresie rozwoju Polski lokalnej – tak łącznie uważa aż 76% ankietowanych.

Ponad połowa społeczeństwa (55,1%) uważa, że parlamentarzyści powinni bardziej wspierać rozwój Polski lokalnej – z czego dla 43,4% Polaków wsparcie ze strony Parlamentu jest zdecydowanie niewystarczające, a 11,7% zupełnie go nie widzi.

Ciekawą i dość liczną grupą (20,9%) respondentów są osoby, które uważają, że gdy w Parlamencie nie ma przedstawicieli ich gmin lub miasta, to ich głos na arenie ogólnopolskiej nie jest reprezentowany. Są to mieszkańcy głównie województw: warmińsko–mazurskiego (30,8%), opolskiego (29,8%) oraz lubuskiego (26%).
Wśród Polaków są także i tacy, który uważają wkład przedstawicieli Sejmu i Senatu w rozwój społeczności lokalnych za optymalny. Grupa ta liczy jednak tylko 14,9%; jest najliczniej reprezentowana przez mieszkańców woj. śląskiego (24%) oraz woj. pomorskiego (20,4%).

PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADANIA

Jak pokazują wyniki badania oceny działalności i finansowania samorządów – społeczeństwo zdaje sobie sprawę z tego, ze samorządy nadają bieg rozwojowi polskich miast, miasteczek i wsi. Polacy ufają samorządom i doceniają ich wkład w rozwój swojej gminy.

Samorządy otrzymały także dobrą ocenę za znajomość lokalnych potrzeb i problemów oraz sprawne zarządzanie budżetem. Z tego powodu Polacy chcą, żeby to właśnie samorządy odpowiadały za kluczowe dla lokalnych społeczności obszary, takie jak ochrona zdrowia, infrastruktura, oświata, tworzenie i ochrona nowych miejsc pracy.

Tak dobrej oceny, jak samorządom, Polacy nie wystawili natomiast przedstawicielom władzy centralnej. Parlamentarzyści, jako twórcy ustawodawstwa i przedstawiciele instytucji wspierającej centralnie rozwój lokalny, dostali od Polaków żółtą kartkę, ale i szansę na poprawę - właśnie dzięki zacieśnieniu współpracy z samorządami. Badanie wyraźnie pokazało, że Polakom zależy na bardziej intensywnej i efektywnej współpracy władz centralnych z lokalnymi.

Rząd oraz Parlament mają bowiem wizję rozwoju całego kraju i większe zasoby finansowe, natomiast samorządy doskonale znają lokalne problemy i wiedzą, jak je efektywnie rozwiązywać.

Wyniki badania pokazują także, że większe zasoby finansowe są kluczową kwestią w realizacji oczekiwań obywateli. Polacy wyraźnie żądają zwiększenia środków finansowych na inwestycje, ponieważ chcą, aby ich lokalne społeczności rozwijały się co najmniej tak szybko, jak teraz.

Badanie potwierdziło więc to, o czym od dłuższego czasu mówią samorządy. Polska potrzebuje pieniędzy na rozwój lokalny - na nowe inwestycje, w tym na wykorzystanie środków unijnych. Mieszkańcy wszystkich 16 województw wiedzą, że bez dodatkowych środków utrzymanie dalszego wzrostu jest niemożliwe. Oczekiwanie zwiększenia środków na inwestycje lokalne jest tendencją obserwowaną
z dużym nasileniem niemal w każdym województwie.

Jednym ze wskazywanych przez badanych sposobów pozyskania dodatkowych pieniędzy na inwestycje jest zwiększenie zwrotu podatków do budżetów gmin. Prawie 2/3 Polaków oczekuje, aby w budżecie lokalnym zostało znacznie więcej niż obecne 43% podatków płaconych przez mieszkańców danej gminy.

Informacje o badaniu
Badanie zrealizowano w maju 2013 roku metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych, wspomaganych komputerowo (CATI) na ogólnopolskiej próbie losowo–kwotowej liczącej 1600 respondentów. Badaniem zostali objęci pełnoletni mieszkańcy 16 województw w Polsce obu płci, z wykształceniem od niepełnego podstawowego do wyższego.