Europa: wydarzenia tygodnia 34/2013

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 33/2013

• Według Federalnego Urzędu Statystycznego w Wiesbaden Produkt Krajowy Brutto Niemiec wzrósł w drugim kwartale 2013 r. o 0,7 proc. w ujęciu kwartalnym.
• Około 80 procent 30-latków w Hiszpanii nie rozpoczyna samodzielnego życia i wciąż mieszkają oni z rodzicami. Główną przyczyną są problemy finansowe, brak stabilnego zatrudnienia. Bez pracy jest obecnie 54 procent młodych Hiszpanów. Zarobki posiadających pracę rzadko przekraczają 1000 euro miesięcznie i gdyby młodzi chcieli się usamodzielnić, to warto mieć świadomość, że tylko wynajem albo obsługa zakupu mieszkania pochłonęłoby 80 procent ich poborów.
• Przedsiębiorstwa z Rosji obecne na Ukrainie zaczynają już przygotowywać się do rosyjsko-ukraińskiej wojny handlowej. To wynik presji politycznej Rosji na rząd w Kijowie, który zmierza do podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską (w listopadzie w Wilnie, podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego). Przygotowywane porozumienie przewiduje m.in. utworzenie strefy wolnego handlu. Moskwa grozi też uchyleniem przepisów o wolnym handlu z Ukrainą. W 2012 roku wartość ukraińskiego eksportu do Rosji wyniosła prawie 2 mld USD. Dziennie Ukraina dostarcza Rosjanom towarów wartych 5,5 mln USD.
• Wskaźnik Menadżerów Logistyki Markit PMI dla przemysłu strefy euro wzrósł do 51,3 pkt w sierpniu z 50,3 pkt w lipcu, co wynika z badań firmy Markit, specjalistycznego dostawcą badań gospodarczych. Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Niemiec, wyniósł w sierpniu 2013 roku 52,0 pkt. wobec 50,7 pkt. w lipcu. We Francji wyniósł on w przemyśle w sierpniu 2013 roku 49,7 pkt. wobec 49,7 pkt. w lipcu.
• Federalna Służba Nadzoru Weterynaryjnego i Fitosanitarnego Rosji (Rossielchoznadzor) poinformowała w środę o wprowadzeniu ścisłej kontroli wszystkich partii mięsa wieprzowego sprowadzanego z Polski.
• Minister finansów Niemiec Wolfgang Schaeuble oświadczył, że jego zdaniem w przyszłym roku Grecja będzie potrzebować kolejnego pakietu pomocowego. Grecja korzysta obecnie z tzw. drugiego pakietu ratunkowego o wartości ok.160 mld euro. Jego twórcy planowali, że będzie to ostatnia taka pomoc, a od 2015 roku Grecja będzie już w stanie sama się finansować.
• Orlen Deutschland zapowiedział, że zwiększy w ciągu pięciu lat liczbę stacji benzynowych marki Star w Niemczech z blisko 570 do 750.
• Dzięki rekordowo niskiemu oprocentowaniu obligacji państwowych niemiecki budżet zaoszczędzi w latach 2010 - 2014 łącznie 40,9 mld euro.
• Unia Europejska jest gotowa w najbliższych dniach zrewidować swe stosunki z Egiptem, jeśli nie ustaną tam akty przemocy.Przewodniczący Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej - Herman Van Rompuy i Jose Manuel Barroso - zaapelowali do stron konfliktu o powściągliwość i podjęcie kroków, aby zapobiec eskalacji przemocy.
• Od grudnia 2011 r. z portugalskiej administracji publicznej musiało odejść 36,8 tys. pracowników. Według rządowego planu restrukturyzacji tego sektora do końca 2013 r. państwo zwolni łącznie ponad 20 tys. pracowników.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ROSYJSKO-UKRAIŃSKA WOJNA HANDLOWA (ciąg dalszy)

Zbliża się termin listopadowego szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie. Planuje się, że w trakcie tego szczytu zostanie podpisana umowa stowarzyszeniowa Ukrainy z Unią Europejską, której konsekwencją ma być m.in. utworzenie strefy wolnego handlu. Podpisanie tego porozumienia przez Kijów to w konsekwencji poważne zagrożenie dla rosyjskich planów gospodarczych i politycznych realizowanych we współpracy z Białorusią i Kazachstanem. Na początku 2012 r. wniosek o przystąpienie do Unii złożył Kirgistan, a po ewentualnym przystąpieniu Kirigstanu, wniosek o przystąpienie ma złożyć Tadżykistan. Rosja chce w tym gronie widzieć także Ukrainę i wywiera coraz większą presję na rząd w Kijowie. Jednak przyjęcie unijnej drogi rozwoju grozi kryzysem w dotychczasowych powiązaniach handlowych i kooperacyjnych z Rosją i WNP.

Jak wiadomo Rosja wiele czyni, aby przyciągnąć, a nawet zmusić Ukrainę do wejścia do Unii Celnej (UC) i Jednolitego Obszaru Gospodarczego (JOG). To dwie struktury, które z dniem 1 stycznia 2015 roku na bazie UC i JOG mają stworzyć Eurazjatycką Unię Gospodarczą (EAUG). To przedsięwzięcie ma być wzorowane na Unii Europejskiej. Rosja liczy, że przystąpi do niej również Ukraina, chociaż Kijów kontynuuje negocjacje w sprawie integracji z UE.

Stosunki między Moskwą i Kijowem są dziś bardzo trudne i złożone. Można już nawet mówić o początku wojny handlowej. Ukraińskie środowiska gospodarcze prowadzą analizy, by odpowiedzieć sobie na pytanie, czy na decyzję o stowarzyszeniu z UE ich już teraz stać oraz czy otwarcie europejskiego rynku da szansę na zrównoważenia strat wynikłych z utraty wielu kontaktów na wschodnim rynku.

Są jednak analitycy, którzy pokazują wcześniejsze przypadki, chociażby Polski oraz Litwy, Łotwy i Estonii. Ich wejście do UE też groziło załamaniem się kontaktów gospodarczych z Rosją i rzeczywiści tak się w pierwszych okresie stało. Jednak później kontakty te uległy "cywilizacji" i takie są do teraz.

Dziś wartość importu z Ukrainy do Rosji w pierwszym półroczu 2013 roku wyniosła 7,8 mld USD, a prognoza na drugie półrocze wynosi ok. 8,5 mld USD. W zeszłym roku do FR z Ukrainy sprowadzono towary na sumę 27,4 mld USD. Do Rosji jest też eksportowana żywność i towary spożywcze za ok. 2 mld USD (dziennie Ukraina dostarcza Rosjanom towarów wartych 5,5 mln USD).

Obecna sytuacja jest trudna do uogólnienia, zbyt wiele jest jeszcze niewiadomych. Dlatego poprzestanę na kilku faktach:

- Od połowy sierpnia wszyscy ukraińscy eksporterzy zostali zaliczeni przez rosyjską Federalną Służbę Celną Rosji (FTS) do grupy ryzyka. Skutkiem tej decyzji było to, że na granicy z Federacją Rosyjską towary wwożone z Ukrainy były poddawane pełnej kontroli (łącznie z wyładunkiem, sprawdzeniem i ponownym załadunkiem, co znacznie wydłużyło czas odpraw). Decyzja została cofnięta i sytuacja wróciła do normy. Jednak strona ukraińska poznała potencjalne konsekwencje zaostrzenia procedur celnych.

- Jeden z największych producentów stali na Ukrainie kombinat Zaporiżstal (kontrolowany przez Rinata Achmetowa) całkowicie wstrzymał dostawy swych wyrobów do Rosji, tłumacząc to "niejasną sytuacją" na granicy ukraińsko-rosyjskiej. Należy tu dodać, że Zaporiżstal sprzedaje do Rosji 15-17 proc. swej produkcji jest najważniejszą częścią holdingu Metinvest (produkcja i sprzedaży stali, wydobycie rudy żelaza i węgla koksowego oraz sprzedaż gotowych wyrobów stalowych).

- Kontynuowane jest ograniczanie zależności Ukrainy w dostawach gazu. Państwowy koncern gazowy Ukrainy Naftohaz zredukował w tym roku import rosyjskiego gazu o 30 proc. i będzie go zmniejszał nadal w r. 2014. Równocześnie w 2014 będzie zwiększany import z Europy (dwukrotnie). Nie bez znaczenia jest tu także to, że w poprzednim roku cena gazu dostarczanego z Europy przez niemiecką firmę RWE, to wynosi 385 USD/ 1000 metrów sześciennych, a za gaz z Rosji w tym samym czasie Naftohaz musi płacić ponad 400 USD.

- By jeszcze bardziej zmniejszyć presję Rosji za pomocą warunków dostaw gazu, Ukraina zamierza wydzierżawić od amerykańskiej firmy Excelerate Energy pływający terminal gazu skroplonego LNG, który ma zapewnić dostawy do 5 mld metrów sześciennych gazu rocznie.