Upadłości firm w Polsce: wnioski w I poł. 2013 r.

Przeczytaj także: Upadłości firm w Polsce: wnioski 2015 r.

• Jak wynika z danych pozyskanych z Ministerstwa Sprawiedliwości, w I połowie 2013 roku w polskich sądach złożono 2 214 wniosków o upadłość, czyli o 7,5% więcej niż w tym samych okresie roku 2012 (2 060 wniosków).
• W wyniku przeprowadzenia postępowań upadłościowych, w ciągu pierwszego półrocza br. sądy wydały postanowienia o upadłości 466 przedsiębiorstw, czyli o 11 proc. więcej niż w okresie pierwszych sześciu miesięcy 2012 r. (420 upadłości).
• Należy zwrócić uwagę, na znaczące liczby wynikające ze statystyk, a dotyczące wniosków oddalonych ze względu na brak majątku na pokrycie kosztów postępowania sądowego (art. 13 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze). 512 takich decyzji trzeba traktować jako potwierdzenie faktycznego bankructwa kolejnej (poza postanowieniami o upadłości) grupy firm, których sytuacja była tak zła, że nie pozwalała na przeprowadzenie oficjalnego postępowania upadłościowego.
• Ze względu na czas trwania sprawy upadłościowej, postanowienia ogłaszane w danym okresie nie są wynikiem rozpatrzenia tylko wniosków o upadłość złożonych w tym okresie, ale także tych pochodzących z okresu wcześniejszego. Analiza danych z ostatnich 5 lat wskazuje, że ogłoszeniem upadłości kończy się od 19 do 22 proc. postępowań wszczętych na skutek złożenia wniosku o upadłość.
• Od początku 2009 roku, (czyli od czasu, kiedy zaobserwowano wyraźnie wzrastające problemy polskich firm z wypłacalnością) do końca I półrocza 2013 r. do sądów wpłynęło blisko 16 700 wniosków o upadłość przedsiębiorstw. Liczby te oznaczają, że poważne zagrożenie dla płynności dotyczyło znacznie większej liczby przedsiębiorstw, niż wynika to ze statystyk o ogłoszonych upadłościach.

Ze względu na to, że bezwzględne liczby upadłości nie są w Polsce duże*, analiza wniosków o upadłość pozwala nam spojrzeć na problem niewypłacalności znacznie szerzej. Złożenie wniosku do sądu, czy to przez wierzyciela, czy przez samego dłużnika, jest najczęściej potwierdzeniem złej kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Mówimy „najczęściej”, bowiem znacząca część składanych wniosków jest elementem gry biznesowej. Ich złożenie wynika z kłopotów wierzyciela ze ściągnięciem należności od odbiorcy i jest działaniem mającym wywrzeć na nim presję, ale nie zawsze potwierdza jego niewypłacalność. Wielu dłużników jest w rzeczywistości w dobrej kondycji, ale opóźnia się z płatnościami.

Należy jednak przyjąć, że większość z 2 214 złożonych w ostatnim półroczu wniosków oznaczało problemy danego podmiotu z wypłacalnością i problemy jego dostawców. Liczby te oznaczają, że poważne zagrożenie dla płynności dotyczyło znacznie większej liczby przedsiębiorstw niż wynika to ze statystyk o ogłoszonych upadłościach.

– Z naszych obserwacji podczas bieżącej współpracy z ubezpieczonymi firmami i analizy kondycji ich odbiorców wynika, że instytucja upadłości – powoli, ale jednak coraz częściej – staje się formą ratowania firmy i stanowi element jej restrukturyzacji – mówi Jarosław Jaworski, prezes Coface. Obserwowane przypadki skutecznie przeprowadzonych postępowań naprawczych, czy zrealizowanego z sukcesem układu z wierzycielami dają nadzieję, że instytucja upadłości coraz częściej będzie instrumentem umożliwiającym powrót do gry przedsiębiorstw, które mają potencjał, aby z powodzeniem działać w niełatwych warunkach rynkowych.

Spośród 2163 wniosków rozpatrzonych przez polskie sądy w I połowie 2013 r., w blisko 22% przypadków (466) orzeczono o postanowieniu upadłości (381 spraw zakończyło się ogłoszeniem upadłości w celu likwidacji majątku dłużnika, a 85 – upadłością z możliwością zawarcia układu). Pozostałe blisko 1700 wniosków zostało załatwionych przez sądy w inny sposób. Wniosek o upadłość może złożyć zarówno sam dłużnik w sytuacji swojej niewypłacalności, jak i wierzyciel, wobec którego dłużnik nie reguluje zobowiązań. Prawo upadłościowe precyzyjnie określa przypadki, kiedy może to nastąpić i jakie formalności powinny zostać dopełnione. Sytuacje, kiedy sąd nie orzeka upadłości przedsiębiorstwa spowodowane są różnymi przyczynami, od braków formalnych, przez brak majątku, aż po oddalenie wniosku złożonego w złej wierze.