-
![Ustawa antyspreadowa mobilizuje kredytobiorców]( "Ustawa antyspreadowa mobilizuje kredytobiorców [© Vladimir Koletic - Fotolia.com]")
Ustawa antyspreadowa mobilizuje kredytobiorców
... klientów w Kredyt Banku, ING BSK, Getin Noble Banku wynosi 15-16 proc. Spora zmiana wobec sytuacji z końca sierpnia 2011 roku, gdy te trzy banki miały w gronie ... . Bankowcy nie kryją, że mobilizację klientów dało się zaobserwować na starcie ustawy antyspreadowej, ale kiedy szum medialny przycichł, fala chętnych do spłacania kredytu bezpośrednio w ...
-
![Zwolnienie - kiedy należy się odprawa?]( "Zwolnienie - kiedy należy się odprawa? [© ArTo - Fotolia.com]")
Zwolnienie - kiedy należy się odprawa?
... lub więcej pracowników. Ponadto warto pamiętać, że niektóre z przepisów ustawy znajdą zastosowanie także w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego ... zatrudnienia wlicza się pracownikowi także okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana nastąpiła wskutek przejęcia zakładu pracy (na zasadach określonych w art. ...
-
![Dla kogo deklaracja na podatek od nieruchomości]( "Dla kogo deklaracja na podatek od nieruchomości")
Dla kogo deklaracja na podatek od nieruchomości
... będą także na osobach fizycznych. Kwestię tę reguluje art. 6 ust. 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z nim jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi ... obowiązujących osoby prawne. Warto w tym miejscu wspomnieć o art. 3 ust. 4 przytoczonej ustawy, który mówi że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub ...
-
![Nowy obowiązek podatkowy w VAT od 2014 r.]( "Nowy obowiązek podatkowy w VAT od 2014 r. [© Comugnero Silvana - Fotolia.com]")
Nowy obowiązek podatkowy w VAT od 2014 r.
... poselskie poprawki, wypracowane przy udziale PKPP Lewiatan, do projektu ustawy o VAT. - Najwięcej kontrowersji budziła treść projektowanego art. 19a, zgodnie z którym obowiązek podatkowy miałby powstawać z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zmiana ta, byłaby wyjątkowo niekorzystna dla przedsiębiorców świadczących usługi masowo ...
-
![Ulga na złe długi i metoda kasowa: zmiany na 2013 r.]( "Ulga na złe długi i metoda kasowa: zmiany na 2013 r. [© Ruff - Fotolia.com]")
Ulga na złe długi i metoda kasowa: zmiany na 2013 r.
... 5% firm metoda kasowa nie jest dostępna. Głównym celem rozpatrywanego projektu tzw. ustawy deregulacyjnej jest ograniczenie jednego z głównych problemów przedsiębiorców, tj. zatorów ... zwiększałby koszty uzyskania przychodów o kwotę z faktury. Projektodawcy założyli, że zmiana wejdzie w życie od 1 stycznia 2013 r. jednak uwzględniając zaawansowanie ...
-
![Podatek dochodowy: korekta przychodu]( "Podatek dochodowy: korekta przychodu [© serq - Fotolia.com]")
Podatek dochodowy: korekta przychodu
... wynika z podnoszonej przez organy argumentacji, obecne brzmienie ustawy o PDOP, nie daje podstaw do bieżącego korygowania ... Zmiana wysokości przychodu nie wynika bowiem z błędnego „pierwotnego” rozliczenia przychodu należnego, lecz jest zdarzeniem następczym. Na moment wystawienia faktury pierwotnej podatnik, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy ...
-
![Ustawa o usługach płatniczych - nowelizacja]( "Ustawa o usługach płatniczych - nowelizacja [© Studio DER - Fotolia.com]")
Ustawa o usługach płatniczych - nowelizacja
... gwarancji bankowej lub ubezpieczenia ma być ograniczona do wysokości wpłat wniesionych przez użytkowników. Zmiana ta precyzuje, że zakres umowy gwarancji lub ubezpieczenia obejmuje nie więcej ... . Przydatne linki: - Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw W tym zakresie warto odnotować, ...
-
![Faktura za transakcję krajową w walucie obcej a podatek VAT]( "Faktura za transakcję krajową w walucie obcej a podatek VAT [© apops - Fotolia.com]")
Faktura za transakcję krajową w walucie obcej a podatek VAT
... obecnie pozwalają na to przepisy ustawy o obrocie dewizowym (zmiana w tym zakresie obowiązuje od 2009 r.). A co na to przepisy podatkowe? Ustawy, czy to o podatkach dochodowych, czy ... . Zasady przeliczania wykazanych na fakturach kwot zawiera art. 31a ustawy o VAT. Przydatne linki: - Faktura walutowa - Faktura zaliczkowa - walutowa - Faktura końcowa ...
-
![Administracja rządowa: dłuższy czasu pracy urzędnika]( "Administracja rządowa: dłuższy czasu pracy urzędnika [© weintel - Fotolia.com]")
Administracja rządowa: dłuższy czasu pracy urzędnika
... art. 1401 dodanego w ramach nowelizacji Kodeksu pracy) to główne założenia nowelizacji ustawy o służbie cywilnej. Projektodawca wskazał, że wydłużenie okresów rozliczeniowych ... Przydatne linki: - Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej - Kodeks pracy Projektowana zmiana nie ma wpływu na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa, ...
-
![Podatek VAT i dochodowy 2014: samochód z kratką]( "Podatek VAT i dochodowy 2014: samochód z kratką [© Kurhan - Fotolia.com]")
Podatek VAT i dochodowy 2014: samochód z kratką
... 1 stycznia 2014 r. obowiązują zmienione przepisy ustawy VAT, dotyczące m.in. rozliczania podatku VAT od nabycia oraz leasingu (najmu) samochodów. Zmiana w tym zakresie nie jest ... podatku VAT od takich samochodów. Obecnie trwa legislacyjny wyścig z czasem. Projekt ustawy VAT, zmieniającej powyższe zasady, został udostępniony dosłownie na Wigilię, ...
-
![Zasiłek macierzyński, opiekuńczy i chorobowy: jak dokumentować?]( "Zasiłek macierzyński, opiekuńczy i chorobowy: jak dokumentować? [© WavebreakMediaMicro - Fotolia.com]")
Zasiłek macierzyński, opiekuńczy i chorobowy: jak dokumentować?
... i wypłaty zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem. Długo oczekiwana zmiana weszła w życie prawie natychmiast po publikacji rozporządzenia, tj. od 26 listopada ... oraz zasiłków macierzyńskich - obowiązujących od 17 czerwca 2013 r. (na mocy ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 28 maja 2013 r. (Dz.U. ...
-
![Kodeks handlowy: skutki rozporządzenia akcją uprzywilejowaną]( "Kodeks handlowy: skutki rozporządzenia akcją uprzywilejowaną [© M. Schuppich - Fotolia.com]")
Kodeks handlowy: skutki rozporządzenia akcją uprzywilejowaną
... zmiany treści i rozporządzeń uprawnieniami wspólników oraz akcjonariuszy dokonanych po wejściu w życie ustawy stosuje się jej przepisy.”. Istota problemu zasadza się wokół odpowiedzi na pytanie co kryje się pod określeniem „zmiana treści i rozporządzeń uprawnieniami”. Przepisy ksh nie zawierają dodatkowych wskazówek jak należałoby rozstrzygnąć ...
-
![Zmiany w podatkach 2015: nowe ułatwienia dla przedsiębiorców]( "Zmiany w podatkach 2015: nowe ułatwienia dla przedsiębiorców [© whitelook - Fotolia.com]")
Zmiany w podatkach 2015: nowe ułatwienia dla przedsiębiorców
... rozwiązania, zawarte w rządowym projekcie ustawy o ułatwieniu prowadzenia działalności gospodarczej, który trafił do Sejmu. Projekt ustawy o ułatwieniu wykonywania ... zdrowotne nie będą musieli przekazywać miesięcznych raportów na ten temat. Zmiana ta ma związek z niedawnym uruchomieniem systemu elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorcy ...
-
![Pieniędzy na MdM może zabraknąć. Ale dopiero za rok]( "Pieniędzy na MdM może zabraknąć. Ale dopiero za rok [© JenkoAtaman - Fotolia.com]")
Pieniędzy na MdM może zabraknąć. Ale dopiero za rok
... można znaleźć zmiany „na plus”, to często tylko maskują spore niedociągnięcia pierwotnej wersji ustawy. Używane tak, ale znacznie tańsze I tak na przykład z jednej strony ... banki odprawią klientów z kwitkiem wciąż jest niewielkie. Jeśli bowiem przyjąć, że nowelizacja ustawy wejdzie w życie w sierpniu, to popularność dopłat musiałaby wzrosnąć aż ...
-
![Ulga na złe długi od lipca 2015 roku]( "Ulga na złe długi od lipca 2015 roku [© 2nix - Fotolia.com]")
Ulga na złe długi od lipca 2015 roku
... ulgi na złe długi. Obowiązek po stronie dłużnika Art. 89b Ustawy wprowadza obowiązek dłużnika do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury ... upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Powyższa zmiana jest o tyle istotna, że wcześniej wierzyciele mieli problem ze skorzystaniem z ulgi ...
-
!["Stare” plany miejscowe a prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości]( "\"Stare” plany miejscowe a prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości [© Fiedels - Fotolia.com]")
"Stare” plany miejscowe a prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości
... uchwalonym przed 1 stycznia 1995 r., który utracił moc z powodu upływu terminu wyznaczonego w art. 87 ust. 3 tej ustawy [u.p.z.p. – dop. autora]. Konsekwencją tego orzeczenia była zmiana Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, którą ustawodawca wprowadził zapis, który expressis verbis nakazuje przy ocenie wzrostu, względnie utraty ...
-
![Prezydent proponuje: kwota wolna od podatku to 8002 zł]( "Prezydent proponuje: kwota wolna od podatku to 8002 zł [© ESCALA - Fotolia.com]")
Prezydent proponuje: kwota wolna od podatku to 8002 zł
... Prawo i Sprawiedliwość. Nic dziwnego więc, że właśnie do Sejmu wpłynął projekt ustawy, zmieniającej kwotę wolną. Jest krótki – składa się bowiem z trzech artykułów. Pierwszy ... Wprawdzie w uzasadnieniu do ustawy mówi się, że nowa kwota będzie wynosić 8 000 zł, jednakże ze względu na zaokrąglenia, będzie to dokładnie 8 002 zł. Zmiana dla podatników, ...
-
![Podatek od nieruchomości 2016: niższe stawki ale wyższe wpływy]( "Podatek od nieruchomości 2016: niższe stawki ale wyższe wpływy [© designsoliman - Fotolia.com]")
Podatek od nieruchomości 2016: niższe stawki ale wyższe wpływy
... ustawie. Najwięcej będą musieli dopłacić przedsiębiorcy. W przypadku gospodarstw domowych zmiana będzie z reguły kilku bądź kilkunasto złotowa. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Finansów ... publicznego przez organizacje pożytku publicznego 2% wartości określonej na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – od budowli. Każda rada gminy ...
-
![Prezes UOKiK uzna klauzule umowy za niedozwolone]( "Prezes UOKiK uzna klauzule umowy za niedozwolone [© vchalup - Fotolia.com]")
Prezes UOKiK uzna klauzule umowy za niedozwolone
... uprawnienia kontrolne – zyskuje je zaś Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Czy zmiana wyjdzie na lepsze przedsiębiorcom – czy może jednak konsumentom? Tytułem wstępu: jeżeli ... – ale jedynie na potrzeby konkretnego postępowania). Nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów dodaje do ustawy nowy art. 23a – stanowi on wprost, ...
-
![Pożyczki pozabankowe. Polska na tle Europy]( "Pożyczki pozabankowe. Polska na tle Europy [© grzegorz_pakula - Fotolia.com]")
Pożyczki pozabankowe. Polska na tle Europy
... sprawę stanowią inwestorzy indywidualni, w tym właściciele obligacji firm pożyczkowych. Finalnie zmiana przepisów nie wróży również nic dobrego dla tego ... zł z tytułu płaconych podatków. Opublikowany 8. grudnia projekt tej tzw. ustawy antylichwiarskiej ma na celu wielopłaszczyznowe uregulowanie otoczenia prawnego dla działalności pożyczkowej ...
-
![Nadchodzi "super" GIODO. Jakie będą jego moce?]( "Nadchodzi \"super\" GIODO. Jakie będą jego moce? [© HasanEROGLU - Fotolia.com]")
Nadchodzi "super" GIODO. Jakie będą jego moce?
... zostanie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO). Zmiana nie dotyczy jednak samej nazwy - następca GIODO zyska znacznie szersze uprawnienia. Z przedstawionego przez resort cyfryzacji projektu ustawy o ochronie danych osobowych wynika m.in., że jego decyzje z mocy ustawy zyskiwać będą rygor natychmiastowej wykonalności. Czego w związku ...
-
![Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu usług podmiotów powiązanych]( "Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu usług podmiotów powiązanych [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu usług podmiotów powiązanych
... z tej samej podatkowej grupy kapitałowej. Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy, w której dodano omawiany przepis, wprowadzenie go miało na celu ograniczenie działań ... czynności mieszczące się w katalogu usług, o którym mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, będą podlegać limitowaniu”. Nie trzeba podwyższać stawek, aby podwyższyć podatki ...
-
![Fundusz Inwestycji Kapitałowych, czyli nacjonalizacji gospodarki cd.?]( "Fundusz Inwestycji Kapitałowych, czyli nacjonalizacji gospodarki cd.? [© lukszczepanski - Fotolia.com]")
Fundusz Inwestycji Kapitałowych, czyli nacjonalizacji gospodarki cd.?
... Inwestycji Kapitałowych, którego powołanie zakłada przyjęta 21 lutego nowelizacja ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Środki tego funduszu celowego mają służyć finansowaniu ... kraju. Podsumowanie Wielkim wyzwaniem reform rynkowych po upadku socjalizmu była zmiana struktury własnościowej gospodarki. W tym obszarze pozostaje wciąż wiele do ...
-
![KAS 2019: łatwy dostęp do rachunków bankowych podatników]( "KAS 2019: łatwy dostęp do rachunków bankowych podatników [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
KAS 2019: łatwy dostęp do rachunków bankowych podatników
... , gdy kontrolowanego albo jego zastępców nie ma w firmie. Z jednej strony zmiana ta oznacza usprawnienie przebiegu kontroli celno-skarbowej. Natomiast z drugiej strony wiąże ... stoi na stanowisku, że podobnie jak w przypadku kontroli podatkowych, nowelizacja ustawy o KAS ma umożliwić przeprowadzenie kontroli celno-skarbowej, nawet gdy podatnik jej ...
-
![Rosną problemy z przekształceniem użytkowania wieczystego]( "Rosną problemy z przekształceniem użytkowania wieczystego [© marioszek - Fotolia.com]")
Rosną problemy z przekształceniem użytkowania wieczystego
... . Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju zapowiedziało już kolejną zmianę tej ustawy. Nie wiadomo jednak, czy kolejna modyfikacja przepisów rozwiąże istniejące problemy. Zarówno organy administracji, jak i sami właściciele nieruchomości liczą jednak, że zmiana ustawy wydłuży termin na wydawanie zaświadczeń oraz możliwość skorzystania z dostępnych ...
-
![Dla kogo mieszkania komunalne po zmianach w prawie?]( "Dla kogo mieszkania komunalne po zmianach w prawie? [© photo 5000 - Fotolia.com]")
Dla kogo mieszkania komunalne po zmianach w prawie?
... Ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym ... umowy najmu, dodano opłaty za media uiszczane za pośrednictwem gminy. Zmiana ma wymusić na lokatorach bieżące regulowanie należności za otrzymywane ...
-
![Cienka kapitalizacja: wyższe koszty finansowania dłużnego]( "Cienka kapitalizacja: wyższe koszty finansowania dłużnego [© fox17 - Fotolia.com]")
Cienka kapitalizacja: wyższe koszty finansowania dłużnego
... kapitalizacji. Nowelizacja przepisów polskiej ustawy o podatku dochodowym była skutkiem wdrożenia do porządku unijnego dyrektywy mającej na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz.Urz. UE L 193, s. 1, ze zm.). Z jednej strony zmiana przepisów jest korzystna dla ...
-
![Polska: wydarzenia tygodnia 38/2019]( "Polska: wydarzenia tygodnia 38/2019 [© RVNW - Fotolia.com]")
Polska: wydarzenia tygodnia 38/2019
... DOSTANĄ PO KIESZENI. Z dniem 1 stycznia 2019 roku doszło do znowelizowania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie obrotu wirtualną walutą. ... wynika z sierpniowego orzeczenia główną przeszkodą w możliwości odliczenia straty podatkowej jest zmiana źródła przychodów do którego zaliczane są przychody z odpłatnego zbycia kryptowalut ...
-
![Budowa domu na działce rolnej. Łatwiej o kupno gruntu?]( "Budowa domu na działce rolnej. Łatwiej o kupno gruntu? [© george kuna - Fotolia.com]")
Budowa domu na działce rolnej. Łatwiej o kupno gruntu?
... , dzięki którym działka rolna pod dom może być o wiele łatwiej dostępna” - wyjaśnia Leszek Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl. Pierwsza zasadnicza zmiana ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego polega na tym, że grunty o powierzchni poniżej 1 hektara zostały wyłączone z działania przepisów ograniczających obrót. To oznacza, że ...
-
![Uwaga! Od 30 lipca nowe zasady delegowania pracowników]( "Uwaga! Od 30 lipca nowe zasady delegowania pracowników [© Kurhan - Fotolia.com]")
Uwaga! Od 30 lipca nowe zasady delegowania pracowników
... Na czym będzie polegać rozszerzenie uprawnień dla Państwowej Inspekcji Pracy? Projekt ustawy o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw ... takim samym stanowisku („ta sama praca za tę samą płacę”). Zmiana ta jest niezwykle istotna z punktu widzenia wynagrodzenia, którego istota dotychczas opierała ...
-
![Nowelizacja KPC - jakie zmiany od 1 lipca 2023?]( "Nowelizacja KPC - jakie zmiany od 1 lipca 2023? [© virtua73 - Fotolia.com]")
Nowelizacja KPC - jakie zmiany od 1 lipca 2023?
... będzie następowała natomiast w Monitorze Sądowym i Gospodarczym na koszt dłużnika. Zmiana zyskała rozgłos medialny na kanwie sporu dwóch znanych polityków. Wzbudziła jednak również uzasadnione zainteresowanie praktyków prawa – wraz z wejściem w życie Ustawy przeciętne koszty niewykonywania orzeczeń z tytułu ochrony dóbr osobistych będą znacznie ...
-
![Zmiany w Małym ZUS Plus: możliwość korzystania z ulgi wydłużona z 36 do 48 miesięcy]( "Zmiany w Małym ZUS Plus: możliwość korzystania z ulgi wydłużona z 36 do 48 miesięcy [© whitelook - Fotolia.com]")
Zmiany w Małym ZUS Plus: możliwość korzystania z ulgi wydłużona z 36 do 48 miesięcy
... , Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt. Zmiany na Plus Projekt ustawy o ograniczaniu biurokracji i barier prawnych zakłada likwidację limitu czasu, przez ... bo zmiany zlikwidowałyby istniejącą obecnie roczną lukę. Wejście w życie proponowanej ustawy skutkować może podejmowaniem niewielkich działalności gospodarczych przez większą liczbę osób. ...
-
![Podatek od kryptowalut: czy czeka nas reforma?]( "Podatek od kryptowalut: czy czeka nas reforma? [© MichaelWuensch z Pixabay]")
Podatek od kryptowalut: czy czeka nas reforma?
... ma wzmianki o ewentualnym dostosowaniu prawa podatkowego. Treścią nowej ustawy o kryptowalutach będą kwestie związane z ochroną inwestorów indywidualnych przed ryzykiem oszustwa oraz troska o ich rzetelne informowanie o inwestycjach w kryptowaluty. To na pewno wyczekiwana przez rynek zmiana i powinna zostać dobrze przyjęta – choć warto poczekać na ...
Tematy: Bitcoin, Ethereum, kryptowaluty, inwestowanie w kryptowaluty, kryptowaluta, PIT-38, kapitały pieniężne, rozliczenia z urzędem skarbowym, rozliczenia podatkowe, podatek od zysków kapitałowych, dochody kapitałowe, przychody podatkowe, źródła przychodów podatkowych, podatek PIT, sprzedaż kryptowaluty, kopanie kryptowaluty, handel kryptowalutą, waluty wirtualne, przychody kapitałowe -
![Jakie nowe założenia Kredytu na start?]( "Jakie nowe założenia Kredytu na start? [© Andrey Popov - Fotolia.com]")
Jakie nowe założenia Kredytu na start?
... , ekspert kredytowy ANG Odpowiedzialne Finanse z Warszawy. Mniejsze ryzyko nadużyć Druga ważna zmiana to warunek, który zakłada, że dopłaty będą mogły być udzielone ... i zwiększono ten przydział do odpowiednio 25 i 20 tys. wniosków. Pozostawione w projekcie ustawy kwartalne limity liczby składanych wniosków prawdopodobnie przyczynią się do chaosu i ...
-
![Kiedy 20% podatku od pożyczki i darowizny?]( "Kiedy 20% podatku od pożyczki i darowizny? [© whitelook - Fotolia.com]")
Kiedy 20% podatku od pożyczki i darowizny?
... zmiana w ustawie z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 41, poz. 399 z późn. zm.) oraz w ustawie z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Otóż w przypadku ustawy ... , biorący pożyczkę członek najbliższej rodziny w rozumieniu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn powołuje się na fakt ...
![Inwestycji w hotele wciąż niewiele, choć widać oznaki ożywienia [© THAM YUAN YUAN z Pixabay]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/hotele/Inwestycji-w-hotele-wciaz-niewiele-choc-widac-oznaki-ozywienia-259664-50x33crop.jpg "Inwestycji w hotele wciąż niewiele, choć widać oznaki ożywienia [© THAM YUAN YUAN z Pixabay]")
Inwestycji w hotele wciąż niewiele, choć widać oznaki ożywienia
