Rekrutacja pracowników: czy referencje są potrzebne?

Przeczytaj także: Rekrutacja: ważne referencje pracownika

Pracodawca też ma opory

Co ciekawe, problemu z udzielaniem referencji nie można przenieść jedynie na kandydata. Pracodawcy też niekiedy odmawiają udzielenia informacji o swoim byłym pracowniku. Dlaczego? Obecnie w CPL Jobs obserwujemy, że uzyskanie referencji ustnych staje się coraz trudniejsze i wynika to z rosnącej niechęci pracodawców do udzielania informacji na temat byłych pracowników (możliwe kłopoty prawne lub towarzyskie), braku czasu (dodzwonienie się do menedżera jest coraz trudniejsze) lub braku wiary, że osoby, których namiary podał kandydat rzetelnie ocenią jego pracę. - wyjaśnia Katarzyna Witak.

Nie każdy manager jest też gotowy na to, by obiektywnie ocenić kandydata. „Kiedy trzeba o drugiej osobie, którą nierzadko lubiliśmy, powiedzieć coś mniej pozytywnego, to może to być po prostu psychologicznie trudne.” - dodaje ekspert Praca.pl.

Referencje – moda czy trwały trend?

Obecnie coraz częściej pracodawcy decydują się na zbieranie rekomendacji na temat kandydata przed podjęciem decyzji rekrutacyjnej i zaproszeniem kandydata do współpracy. „Pamiętajmy o tym, że błędna decyzja rekrutacyjna jest niezwykle kosztowna dla firmy. To nie tylko kwestia wynagrodzenia, jakie trzeba zapłacić pracownikowi w okresie próbnym, ale kosztów związanych z samą rekrutacją i wprowadzaniem kandydata do pracy. Jeśli kandydat się nie sprawdzi i trzeba ponownie szukać pracownika, to dla firmy jest to finansowy cios.” - wyjaśnia podejście pracodawców prezes Praca.pl. Nic zatem dziwnego, że pracodawcy w Polsce coraz chętniej gromadzą rekomendacje na temat kandydatów. Jest to zresztą ogólnoświatowy trend, w którym – zdaniem specjalistów – jesteśmy nieco opóźnieni. „Podejście do referencji zmienia się z roku na rok, ale jeszcze nam daleko do krajów wyspiarskich gdzie na przykład większość wstępnych ofert pracy zawiera klauzule „subject to satisfactory references” i często zdarza się, że oferty pracy są wycofywane, jeśli referencje wracają negatywne.” - tłumaczy Katarzyna Witak z CPL Jobs.

Czy pozyskiwanie referencji bez zgody kandydata jest etyczne i legalne?

Zgodne z prawem jak najbardziej – Wojciech Krawiec, adwokat w Kancelarii Adwokackiej Lassota i Partnerzy wyjaśnia „Nie ma prawnych przeszkód by potencjalny pracodawca kontaktował się z byłym pracodawcą kandydata do pracy. Pracownik ujawniając dane o swojej dotychczasowej karierze w CV musi się liczyć z tym, że potencjalny przyszły pracodawca może zechcieć te dane zweryfikować. Rekrutujący pracodawca może więc choćby i bez powiadamiania kandydata zadzwonić do byłego pracodawcy i spytać o opinię na temat danej osoby i przebieg jej pracy.” Były pracodawca podczas przekazywania informacji o pracowniku musi zachować w tajemnicy fakty dotyczące życia prywatnego pracownika. „Nie może również udostępniać danych osobowych byłego pracownikach takich jak np. jego adres zamieszkania.” - dodaje prawnik.

Nieco inaczej wygląda kwestia etyczna pozyskiwania referencji bez zgody kandydata. Katarzyna Witak podkreśla, że zbieranie rekomendacji ze źródeł prywatnych i niezależnych od wskazań kandydata jest mocno nieprofesjonalne i krytykowane przez branżę HR. Dlaczego? „Gromadzenie rekomendacji bez wiedzy kandydata odbiera jemu prawo do przedstawienia swojej perspektywy, sprostowania, obrony przed zarzutami.” - wyjaśnia ekspert. „Szczególnie w Polsce nieprofesjonalne podejście do gromadzenie referencji wynika z przekonania wyższości informacji "poufnych" nad "ogólnodostępnymi" – dodaje Witak.

Polacy na razie niechętnie zarówno udzielają jak i umożliwiają uzyskanie referencji. Na zachodzie jest to jednak często wymagane – korzyści dla pracodawcy z uzyskania bezpośredniej opinii o kandydacie są bowiem nie do przecenienia. Prawdopodobnie trend ten zacznie i w Polsce mocniej dominować. Dlatego tym bardziej warto nie palić za sobą mostów odchodząc z pracy.