Młodzi Polacy stawiają na samozatrudnienie

Przeczytaj także: Polacy a własna działalność

Niemal co czwarty ankietowany na świecie widzi także możliwość założenia własnej firmy. Niestety mimo tak pozytywnej postawy, nie przekłada się to na rzeczywistą liczbę założonych przedsiębiorstw. Dlaczego tak się dzieje? Dla 76 proc. ogółu Polaków (wobec 70 proc. ankietowanych z 24 krajów świata) przeszkodą w rozpoczęciu własnej działalności jest obawa przed niepowodzeniem.

Respondenci z wykształceniem uniwersyteckim wykazują najbardziej pozytywny stosunek do przedsiębiorczości, a w Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat liczba osób z wyższym wykształceniem znacznie wzrosła. W celu stymulacji samozatrudnienia w Polsce konieczne jest zapewnienie pomocy i wskazówek (w różnych formach). Ponadto, potencjał związany z przedsiębiorczością zwiększa się od 20 lat – podsumowuje prof. Jacek Klich z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Według ogółu ankietowanych, pomocne w podjęciu decyzji o założeniu własnego przedsiębiorstwa są: pomoc finansowa ze strony państwa, pożyczki na rozpoczęcie biznesu oraz edukacja na temat przedsiębiorczości.

Pozytywne nastawienie, wysoki potencjał

Wyniki raportu wskazują potencjał gospodarczy przedsiębiorczości w różnych krajach oraz sposoby wsparcia potencjalnych przedsiębiorców w podejmowaniu decyzji o samozatrudnieniu.

Odsetek Polaków pozytywnie nastawionych do przedsiębiorczości maleje wraz z wiekiem respondentów. W grupie osób, które ukończyły 60 lat i więcej, tylko nieco ponad połowa ankietowanych aprobuje przedsiębiorczość, wśród respondentów pomiędzy 30. a 59. rokiem życia, odsetek ten wzrasta do 72 proc. Poniżej 30 roku życia aż 81 proc. badanych myśli pozytywnie o samozatrudnieniu. Tegoroczne badanie pokazuje, że na świecie nadal najbardziej pozytywnie nastawieni do przedsiębiorczości są Duńczycy (89 proc.). Drugie i trzecie miejsce przypadło Finlandii (87 proc.) oraz Australii (84 proc.).

40 proc. ogółu Polaków (49 proc. osób w wieku poniżej 30 lat) jest w stanie wyobrazić sobie rozpoczęcie pracy na własny rachunek. Z największym dystansem do samozatrudnienia podchodzą młodzi ludzie z krajów o dobrze zorganizowanych gospodarkach, takich jak: USA, Szwajcaria, Austria i Niemcy, a Także z Turcji i Węgier.

Kluczowym czynnikiem, zachęcającym do pracy na własny rachunek jest „niezależność od pracodawcy, możliwość bycia własnym szefem”. Czynnik ten jest istotny dla respondentów zarówno ze wszystkich państw biorących udział w badaniu (43 proc.), jak i z Polski (50 proc.). Wśród młodych Polaków przed 30. rokiem życia odsetek ten wzrasta aż do 57 proc.

Możliwość „samorealizacji i wdrażania własnych pomysłów” (50 proc.) oraz „możliwość uzyskania dodatkowych dochodów” (38 proc.) to dla młodych Polaków kolejno drugi i trzeci aspekt związany z założeniem własnej firmy. Kolejnymi są: „możliwość powrotu na rynek pracy, alternatywa dla bezrobocia” (24 proc.) oraz „możliwość lepszego pogodzenia życia rodzinnego i czasu wolnego z pracą” (21 proc.). Kolejność ważności motywatorów do podejmowania pracy na własny rachunek różni się pomiędzy respondentami z poszczególnych państw. „Możliwość lepszego pogodzenia życia rodzinnego i czasu wolnego z pracą” jest bardzo ważna dla młodych Austriaków, Kolumbijczyków i Amerykanów. Samorealizacja ma największe znaczenie dla młodych z Danii, Finlandii i USA.

Obawa przed niepowodzeniem

Odsetek osób na świecie, które faktycznie zakładają własne przedsiębiorstwo jest nadal niski. Największą przeszkodą jest obawa przed niepowodzeniem (Polska: 76 proc., średnia dla respondentów z 24 krajów: 70 proc.). Jest ona obecna we wszystkich grupach demograficznych w Polsce i obejmuje: „ciężar finansowy, w tym ryzyko bankructwa” (Polska i średnia dla respondentów z 24 krajów: po 41 proc.) oraz zagrożenie związane z kryzysem ekonomicznym” (Polska: 37 proc.; średnia światowa: 31 proc.). Dla 43 proc. Polaków pomiędzy 20. a 29. rokiem życia duże zagrożenie stanowi strach przed kryzysem gospodarczym. Biznesowej porażki szczególnie obawiają się respondenci z Japonii (94 proc.), Włoch i Czech (każde po 91 proc.).

Wspieranie przedsiębiorców

Respondenci ze wszystkich 24 krajów zgadzają się, że „fundusze publiczne i pożyczki dla tzw. start-upów” są niezbędne (Polska: 57 proc., średnia światowa: 42 proc.). Najwyższy wskaźnik tego czynnika, wykazują polscy ankietowani.

Co trzeci ankietowany na świecie wskazał „wsparcie finansowe ze strony państwa i pożyczki na rozpoczęcie biznesu”, wprowadzenie programów “edukacji o przedsiębiorczości i nauczania umiejętności biznesowych” oraz “wsparcie mentorskie w środowisku biznesowym”, jako czynniki motywujące do samozatrudnienia.

Decyzję o podjęciu pracy na własny rachunek może przyspieszyć „nierozbudowana biurokracja” (Polska: 35 proc.; średnia dla respondentów z 24 krajów: 29 proc.), „wsparcie ze strony rodziny i organizacji społecznych (Polska: 33 proc.; średnia dla respondentów z 24 krajów: 23 proc.), jak również „modele biznesowe o niskim ryzyku” (Polska: 31 proc.; średnia dla respondentów z 24 krajów: 23 proc.).

Metryka badania:

• Czas realizacji badania: 8 Marca – 19 Maja 2013
• Próba: 26,009 kobiet i mężczyzn w wieku od 14 do 99 lat
• Kraje: 24 kraje (Australia, Austria, Kolumbia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Grecja, Węgry, Włochy, Japonia, Meksyk, Holandia, Polska, Portugalia, Rumunia, Rosja, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja, Ukraina, Stany Zjednoczone)
• Metoda: Wywiad bezpośredni / telefoniczny
• Instytut: GfK w Norymberdze, Niemcy.