Motywowanie pracowników: podział zysku i świadczenia pozapłacowe

Przeczytaj także: Tworzenie unikalnej jakości pracy

Cel przyznawania świadczeń

Nasuwa się pytanie, dlaczego tak wiele firm wprowadza system świadczeń pozapłacowych dla swoich pracowników. Dlaczego po prostu nie podnieść im pensji? To przecież podstawowe świadczenie. Z ekonomicznego punktu widzenia nie stanowi to przecież problemu dla firmy: łatwo obliczyć wartość danego świadczenia i dodać ją do wynagrodzenia.

Istnieje kilka powodów, dla których lepiej przyznać pracownikom świadczenia, niż podwyższyć im wynagrodzenia:

• Część świadczeń jest wolna od podatku.
• Część świadczeń ma podłoże socjalne. Posiłek na koszt firmy powoduje, że pracownicy nie są głodni. Wspólne jedzenie wpływa na większą integrację pracowników. Darmowe zajęcia sportowe w grupie pracowników również integrują, a także poprawiają kondycję.
• Spektakularne świadczenia powodują pozytywny efekt marketingowy dla przedsiębiorstwa. Darmowe sprzątanie w domu pracowników, darmowe przedszkole dla ich dzieci i darmowe bilety lotnicze to przykłady takich świadczeń.
• Koszty świadczeń pracowniczych, które firma ponosi na towary lub usługi, są niższe, niż gdyby pracownik miał kupować je sam, a to ze względu na większą ilość towarów (np. laptopy, prezenty gwiazdkowe) bądź systematyczność usługi (posiłki, zajęcia sportowe). Powoduje to, że dane świadczenie ma większą wartość dla pracownika niż równoważny dodatek pieniężny.
• Pracodawca może liczyć na to, że pracownik potraktuje świadczenie lub przywilej jako zachętę i środek motywujący, co przełoży się na jego lepszą wydajność niż w przypadku zwykłej podwyżki wynagrodzenia.

Niebezpieczne jest jednak zbytnie manipulowanie w tej mierze. Przyznawanie świadczeń jedynie w celu zwiększenia wydajności pracy zwykle nie daje zamierzonych efektów. Korzyści nie mogą być jedynie pozorne.

Drugie śniadanie i podwieczorek

Darmowe drugie śniadanie to świadczenie bardzo cenione przez pracowników i nie stanowi większego kosztu dla firmy. W organizacjach, w których wymagana jest ciągła obsada stanowisk (szpitale, sklepy, niektóre firmy produkcyjne) trudno jest zorganizować jedną przerwę na posiłek dla wszystkich pracowników. Często jednak można ułożyć harmonogram godzin pracy w taki sposób, aby przynajmniej od czasu do czasu wszyscy pracownicy mieli możliwość spotkania się w trakcie posiłku.

---

W BL Info mamy dwie przerwy na posiłek dziennie w ramach płatnego czasu pracy. Firma zaprasza na drugie śniadanie, które mogłoby konkurować z najlepszym hotelowym jedzeniem: świeżo parzona kawa lub herbata, mleko, owoce, soki, ser i wędlina, warzywa, świeży chleb itp. Podwieczorek jest już trochę skromniejszy. Zwykle oprócz kawy i herbaty jest to ciastko, lody lub inny słodki przysmak.

Przygotowywanie posiłków należy do pracowników. Posiłki są przygotowywane przez dwie osoby, każdego dnia inne. Jedna kupuje jedzenie, a druga przygotowuje napoje i wykłada produkty na stół. Po posiłku myjemy naczynia i sprzątamy kuchnię, tak aby zawsze wyglądała świeżo i zachęcająco. Nikt nie ma własnego kubka, talerzyka czy stałego miejsca przy stole.

Nawet jeśli posiłki te stanowią jakiś wydatek dla firmy, zysk jest tu dużo większy. Podczas posiłków, kiedy pracownicy poszczególnych działów mieszają się ze sobą, następuje bardzo dobra komunikacja. Poza tym po prostu nikt nie jest głodny. Ludzie są bardziej efektywni, kiedy mają odpowiedni poziom cukru we krwi.

---

Zajęcia sportowe

Zajęcia sportowe dla pracowników opłacane przez firmę to doskonały dodatek pozapłacowy. Można je organizować na różne sposoby. Firma może opłacać czas pracowników spędzony na siłowni, basenie, zajęciach aerobiku itp. Można również wynająć salę gimnastyczną i organizować gimnastykę dla pracowników we własnym zakresie, nawet podczas płatnego czasu pracy. Daje to dużo lepszy efekt integracyjny, niż kiedy pracownicy uprawiają sport oddzielnie.

Darmowe sprzątanie

Opłacane przez firmę sprzątanie w mieszkaniach pracowników jest opodatkowane zgodnie z obowiązującą stawką podatkową. Jeśli wynajmie się firmę sprzątającą, koszt zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i dla pracownika jest dość spory. Świadczenie to jest jednak bardzo cenione. W niektórych kręgach opłacanie sprzątania w domach pracowników może być odbierane jako snobizm.

Urlop wychowawczy

Większość przedsiębiorstw jest wrogo nastawiona do macierzyństwa. Nie chcą one, aby kobiety brały urlop wychowawczy i niechętnie zatrudniają młode kobiety. Takie nastawienie jest po prostu śmieszne. W przedsiębiorstwie SIM rotacja pracowników jest bardzo mała, zatem urlop wychowawczy któregoś z pracowników to jedna z niewielu szans na dopływ „świeżej krwi” do firmy.