Przemysł kosmiczny w Polsce? - jest potencjał

Przeczytaj także: Sejm zdecydował: powstanie Polska Agencja Kosmiczna

Kopernik była kobietą

Kilka lat temu dobrze znany w Polsce, unijny komisarz Günter Verheugen zaproponował, by przygotowywany wówczas ogromny unijny program obserwacji Ziemi nazwać imieniem niemieckiego astronoma... Nikolausa Kopernikusa.

Jeszcze w poprzedniej dekadzie Unia Europejska ogłosiła konkurs na nową nazwę wielkiego, prestiżowego projektu obserwacji Ziemi GMES (Global Monitoring for Environment and Security), który ma pozwolić na m.in. szybsze przewidywanie nadchodzących kataklizmów wywoływanych przez żywioły, efektywniejsze korzystanie z zasobów naturalnych, monitoring jakości i czystości wód oraz powietrza. Dane zgromadzone przy użyciu m.in. europejskich satelitów będą ogólnodostępne, a na każdej aplikacji z nimi powiązanej ma wyświetlać się logo projektu.

Dlatego – z pozoru banalna – sprawa nazwy projektu nabrała znaczenia politycznego. Komisja Europejska postanowiła więc, że tę wyłoni w ramach konkursu. Tak patronem flagowego (obok Galileo – europejskiego GPS) unijnego programu został Mikołaj Kopernik, a dokładniej Nicolaus Copernicus. Dla Polaków był to powód do dumy, jak się jednak okazało – na dość krótko. W 2008 roku, podczas konferencji w Lille, unijny komisarz Günter Verheugen ogłosił, że prestiżowy unijny projekt zmieni nazwę na Kopernikus (pisownia niemiecka). Jak przekonywał wówczas, na cześć wielkiego obywatela Europy, urodzonego z niemieckich rodziców w Toruniu na terenie Prus.

Swoim wystąpieniem wywołał lawinę protestów ze strony polskich naukowców i parlamentarzystów. Komisja Europejska zdecydowała wówczas o powrocie do roboczej nazwy GMES. Sprawa odżyła w 2011 roku. Wówczas Komisja Europejska ponowiła próbę nadania projektowi nazwy Kopernikus, argumentując to kosztami poniesionymi przy rejestracji znaku firmowego Kopernikus. Zaskoczony polski rząd nie zareagował. Dopiero ostra reakcja polskich naukowców i części parlamentarzystów uniemożliwiła realizację zamysłów Verheugena. Dzięki temu już za kilka lat każdy, kto będzie chciał sprawdzić na swoim smartfonie prognozę pogody lub poziom wody np. w Tamizie, zobaczy logo z nazwiskiem Copernicus.
(maku)

---

Czym jest ESA

Europejska Agencja Kosmiczna (European Space Agency, ESA) została utworzona na mocy konwencji podpisanej w Paryżu 30 maja 1975 roku. Jest organizacją międzyrządową. Jej zadaniem jest realizacja wspólnego europejskiego programu badania i wykorzystania przestrzeni kosmicznej. Agencja wspiera również rozwój nowoczesnego i konkurencyjnego przemysłu w państwach członkowskich. W skład ESA wchodzi 20 państw członkowskich: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska (od listopada 2012 r.), Portugalia, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. Na podstawie osobnej umowy w pracach ESA uczestniczy również Kanada.
(Źródło: ESA)

---

Galileo, czyli europejski GPS

Celem europejskiego programu Galileo jest zbudowanie własnego niezależnego systemu nawigacji satelitarnej obejmującego segment kosmiczny i infrastrukturę naziemną. Segment kosmiczny będzie się składał z 27 satelitów operacyjnych i 3 zapasowych, równomiernie rozmieszczonych na trzech orbitach. Uruchomienie pierwszych usług w oparciu o 14 satelitów przewidziane jest w czwartym kwartale 2014 r. Zgodnie z decyzją Rady Europejskiej na europejskie programy nawigacji satelitarnej EGNOS i Galileo w Wieloletnich Ramach Finansowych na lata 2014-2020 została przeznaczona kwota 6,3 mld euro.

Systemy nawigacji satelitarnej są wykorzystywane w wielu dziedzinach gospodarki, w tym do monitoringu sieci energetycznych, w logistyce, zarządzaniu ruchem lotniczym czy ratownictwie. Szacuje się, że 6-7 proc. europejskiego PKB zależy od zastosowań nawigacji satelitarnej. Rynek samych technologii satelitarnych wart jest 124 mld euro. Dzięki systemowi Galileo do 2020 roku ma wzrosnąć do 250 mld euro.
(Źródło: Ministerstwo Gospodarki, The Space Report 2011, Space Foundation, USA)

---