Koniunktura gospodarcza w Polsce III kw. 2015

Przeczytaj także: Koniunktura gospodarcza w Polsce II kw. 2015

Według szacunków Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, w trzecim kwartale 2015 roku tempo wzrostu produktu krajowego brutto w odniesieniu do analogicznego kwartału roku poprzedniego wyniosło 3,3 proc., czyli tyle samo co w drugim kwartale. Oznacza to, że okres ten był ósmym z rzędu kwartałem, w którym tempo wzrostu gospodarczego zawierało się w dość wąskim przedziale między 3,0 a 3,6 proc. Świadczy to o stabilizacji procesów gospodarczych w Polsce, na niezbyt niestety wysokim poziomie. Uwzględniając czynniki sezonowe, tempo wzrostu PKB w okresie od lipca do września wyniosło 0,9 proc. w stosunku do poprzedniego kwartału.

Głównym czynnikiem wzrostu gospodarczego w trzecim kwartale 2015 roku w dalszym ciągu pozostawał popyt krajowy, a popyt zagraniczny dynamikę wzrostu jeszcze dodatkowo pobudzał. Tempo wzrostu popytu krajowego w trzecim kwartale Instytut szacuje na 3,1 proc. Oznacza to, że dynamika tej wielkości kształtowała się na poziomie zbliżonym do odnotowanego w pierwszym półroczu, kiedy to tempo wzrostu popytu krajowego wyniosło 3,0 proc.

Na wzrost popytu krajowego w trzecim kwartale największy wpływ miał wzrost spożycia ogółem, które zwiększyło się o 2,7 proc. Tempo wzrostu spożycia indywidualnego, czyli konsumpcji, wyniosło w tym samym czasie 3,0 proc. Spośród składników popytu krajowego najwyższą dynamiką w trzecim kwartale odznaczały się nakłady brutto na środki trwałe, czyli wydatki inwestycyjne. W okresie od lipca do września wzrosły one o 6,5 proc. Jest to wynik słabszy od osiągniętego w całym pierwszym półroczu, jednak nieco wyższy niż w drugim kwartale.

W ujęciu sektorowym najszybciej rozwijającą się częścią gospodarki był w trzecim kwartale, podobnie jak trzy miesiące wcześniej, przemysł. Tempo wzrostu wartości dodanej w przemyśle było zbliżone do odnotowanego w całym pierwszym półroczu i wyniosło 4,9 proc. Produkcja sprzedana przemysłu w trzecim kwartale zwiększyła się o 4,3 proc. Wolniej wzrastała wartość dodana w usługach rynkowych, której tempo wzrostu IBnGR szacuje na 3,2 proc. Najniższą dynamikę wzrostu odnotowano w budownictwie. Zdaniem Instytutu, wartość dodana w budownictwie zwiększyła się w trzecim kwartale 2015 roku o 2,0 proc., co oznacza znaczący spadek w porównaniu z pierwszym półroczem, kiedy to tempo wzrostu wyniosło 3,7 proc. Obniżyło się również tempo wzrostu produkcji sprzedanej budownictwa, które według szacunków IBnGR wyniosło w trzecim kwartale zaledwie 0,7 proc.

Tempo wzrostu eksportu (w ujęciu rachunków narodowych) było w trzecim kwartale wyższe niż tempo wzrostu importu. W ocenie Instytutu, eksport wzrósł w tym czasie o 6,5 proc., a import o 6,0 proc. Oznacza to poprawę salda handlowego Polski z zagranicą. Obrotom handlowym kraju sprzyjała względna deprecjacja kursu złotego względem euro oraz dolara amerykańskiego. Średni kurs euro do złotego w trzecim kwartale wzrósł o 2,4 proc. w porównaniu z drugim kwartałem, a średni kurs dolara zwiększył się o 1,8 proc.

Stopa bezrobocia na koniec września wyniosła 9,7 proc. Oznacza to jej spadek o 0,6 punktu procentowego w porównaniu z końcem drugiego kwartału oraz o 1,8 punktu procentowego w porównaniu z sytuacją sprzed roku. Warto zauważyć, że jest to pierwszy spadek tego parametru poniżej dwucyfrowego poziomu od końca 2008 roku. Spadkowi stopy bezrobocia towarzyszył wzrost liczby zatrudnionych w gospodarce. Według szacunków IBnGR przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej zwiększyło się w trzecim kwartale o 1,0 proc. Nieco wolniej niż w pierwszym półroczu wzrastało przeciętne realnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Tempo wzrostu wynagrodzeń w tym okresie Instytut szacuje na 3,8 proc.

Średnie tempo wzrostu cen dóbr i usług konsumpcyjnych, czyli inflacja, wyniosło w okresie od lipca do września -0,7 proc., przy czym na koniec września wyniosło ono -0,8 proc. (w skali roku). Oznacza to, że już piąty kwartał z rzędu obserwowana jest deflacja, czyli spadek przeciętnego poziomu cen konsumpcyjnych. Zjawisko to jednak w trzecim kwartale 2015 roku nieco straciło na sile. W pierwszych trzech kwartałach 2015 roku, w porównaniu do sytuacji sprzed roku, najszybciej spadały ceny transportu (o 9,0 procent), w tym paliwa do prywatnych środków transportu (o 13,5 proc.), odzieży i obuwia (o 4,8 proc.) oraz żywności (o 2,4 proc.).