eGospodarka.pl › Wiadomości › Publikacje › Będziemy bronić węgla. Wywiad z Krzysztofem Tchórzewskim

Będziemy bronić węgla. Wywiad z Krzysztofem Tchórzewskim

2016-01-11 13:13

Górnik © Kovalenko Inna - Fotolia.com

Naszym głównym surowcem energetycznym jest dziś, i przez wiele lat będzie, węgiel i w produkcji energii z niego nie zrezygnujemy. Musimy to otwarcie i jednoznacznie partnerom z UE przedstawiać – mówi Krzysztof Tchórzewski, minister energii.

Przeczytaj także: Nowa kopalnia w Lubelskim Zagłębiu Węglowym

Jacek Krzemiński: Panie ministrze, najpilniejszy i główny dziś problem polskiego sektora energetycznego, a może nawet całej polskiej gospodarki, to dramatyczna sytuacja śląskiego górnictwa. Jaki mają państwo plan na najbliższe miesiące w tej sprawie?

Krzysztof Tchórzewski, minister energii: Jest przysłowie, które mówi, że na środku brodu nie wyprzęga się koni. Trzeba najpierw ten bród przejechać i dopiero potem zastanowić się, co zrobić. Taką właśnie sytuację mamy w śląskim górnictwie węglowym.

Zastaliśmy tam wiele zaawansowanych już działań i procesów, zostały w to zaangażowane środki finansowe i dlatego należy niektóre z nich jak najprędzej zakończyć. Poprzednia ekipa rządząca przygotowała wiele modeli restrukturyzacji śląskiego górnictwa. Jeden z nich – dla Kompanii Węglowej – został uzgodniony ze stroną społeczną i rozpoczęła się jego chwiejna realizacja. Nie dotrzymywano terminów, ponieważ nie było w ekipie PO-PSL pełnej zgody co do sposobu wdrażania reformy i pozytywnych zmian w spółkach górniczych. Utrzymywały się tendencje likwidacyjne, które przeważały nad naprawczymi.

Po zapoznaniu się z sytuacją uznałem, że część bieżąca programu, której realizację zatwierdził ostatni minister skarbu w rządzie PO-PSL, Andrzej Czerwiński, powinna być kontynuowana. M.in. dlatego, że w to także zostały już zaangażowane znaczne środki finansowe i podjęto wstępne działania. Jak dotychczas, zostały zabezpieczone środki na wynagrodzenia grudniowe w Kompanii Węglowej i kontynuujemy działania związane z poprawą sytuacji w tej spółce. Działania trochę osłonowe, trochę finansowe. Sytuacja jest trudna, bo Kompania ma ciągle duży ujemny wynik finansowy. Nie chciałbym jednak, żeby było tak, że co jakiś czas trzeba będzie zasypywać górnictwu kolejną dziurę finansową.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Kovalenko Inna - Fotolia.com

Górnik

Naszym głównym surowcem energetycznym jest dziś, i przez wiele lat będzie, węgiel.

Czyli, żeby górnictwu pomóc nie tylko doraźnie, ale je naprawić, by było trwale rentowne?
Tak. Druga istotna sprawa, którą muszę pilnie się zająć, to sytuacja w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. To nasza sztandarowa europejska firma, jeśli chodzi o węgiel koksujący. Dziś jest w zapaści, choć jeszcze kilka lat temu miała doskonałe wyniki, była perłą, w którą inwestorzy chętnie wkładali swoje pieniądze. To poważne ostrzeżenie, uczulające na to, że jeśli firma jest publiczna, to ona rzeczywiście musi być publiczna. To znaczy między innymi, żeby przedstawiciele załogi mieli wgląd w sytuację firmy. Musimy przywrócić przejrzystość w działaniach zarządów spółek węglowych. Na Śląsku doprowadzono bowiem do tego, że załogi nie wierzą zarządom…

…a zarządy walczą z załogami.
Trafiają się w zarządach spółek węglowych ludzie, którzy próbują podnieść coś, co nazwałbym „rentownością osobistą”. Nawet jeśli oznacza to wikłanie się w konflikty z załogami. Ale są też przedstawiciele załóg, którzy na takiej konfliktowej sytuacji próbują skorzystać. To trzeba zmienić i dużą wartością będzie, jeśli relacje między zarządami a załogami powrócą do pewnego poziomu zaufania.

Sytuacja jest bardzo poważna. Po raz pierwszy w historii polskiego górnictwa węglowego doszło do tego, że górnicy przestali identyfikować się ze swoim przedsiębiorstwem. Przez setki lat ten zawód, ta praca, przynależność do społeczności górniczej, była ich dumą. Dziś to umyka, a jest bardzo źle, jeśli etos zawodu upada.

To wina działań dotychczasowych zarządów czy czegoś innego?
To jest wina braku reakcji rządu PO-PSL na okoliczności, w jakich znalazło się polskie górnictwo. Skutek tego, że rząd nie reagował lub zbyt słabo reagował w ostatnich latach na działania zewnętrzne, uderzające w naszą branżę węglową. Chodzi mi, oczywiście, o unijną politykę klimatyczną i kierunek, w jakim ona poszła.

Obrana przez UE w ostatnim okresie droga: całkowite wyeliminowanie węgla w perspektywie do 2050 r., od początku powinna być mocno kwestionowana przez polski rząd w ramach Unii Europejskiej. Niestety, tak się nie stało. Decydentom PO-PSL zabrakło w tej sprawie stanowczości. Zamiast niej było asekuranctwo, kunktatorstwo, odsuwanie w czasie potrzebnych decyzji. Dziś za to – jako kraj – słono płacimy, bo w trudnej sytuacji znalazło się nie tylko nasze górnictwo węglowe, ale i nasza energetyka.

Jak rozumiem, opowiada się pan za renegocjacją unijnego pakietu energetyczno-klimatycznego?
Obecnie w Polsce 85 proc. energii elektrycznej wytwarzamy z węgla. Ze względu na to nasz kraj musi być inaczej potraktowany. Całkowita eliminacja węgla z produkcji energii elektrycznej i z energetyki cieplnej do 2050 r. nie jest u nas możliwa. Jeżeli taki cel będzie realizowany, spowoduje to w Polsce zapaść gospodarczą i ubóstwo znacznej części społeczeństwa polskiego. Tymczasem celem wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej było nadgonienie ekonomicznego dystansu, dzielącego nas od krajów zachodnich. Mamy natomiast sytuację, że w ostatnich latach ten dystans przestał się zmniejszać, a wręcz znów zaczął się powiększać. Przyczynia się do tego unijna polityka klimatyczna, podnosząc nam koszty energii. Już wydajemy około 4 mld zł rocznie na wspieranie odnawialnych źródeł energii i ta kwota będzie musiała być coraz większa. To jest nie do przyjęcia.

Przeczytaj także: