CFO zapowiadają oszczędności

Przeczytaj także: Optymizm polskich CFO nieco mniejszy. Nadzieją cyfryzacja?

Przed nami czwarta już fala badania, któremu corocznie poddawani są polscy dyrektorzy finansowi. Tym razem wspólny projekt Euler Hermes i Grant Thornton dowodzi znacznego optymizmu respondentów. Okazuje się, że 44 proc. z nich jest zadowolonych z kondycji, w której znajdowała się ich firma na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy, a pesymizm w tej kwestii towarzyszy jedynie co dziesiątemu CFO. Co więcej, 64 proc. badanych pozytywnie wypowiada się o rentowności ubiegłorocznej sprzedaży. Okazuje się zatem, że odpowiedzi udzielone przez ankietowanych w bieżącej edycji badania nie potwierdziły prognozowanego przed rokiem spadku nastrojów.

Rok temu, gdy rodzimi dyrektorzy finansowi po kilku latach patrzenia przez różowe okulary, zaczęli formułować nieco bardziej pesymistyczne prognozy, nie dziwił im się właściwie nikt – przewidywano spadek dynamiki wzrostu gospodarczego, Brexit wywołał falę wątpliwości co do przyszłości UE, a firmom coraz trudniej było pozyskać wykwalifikowanych pracowników. Jednak tegoroczne wyniki badania pokazują, że pesymistyczny scenariusz w ubiegłym roku nie spełnił się i polskie przedsiębiorstwa osiągnęły dobre wyniki. Niemniej wśród dyrektorów finansowych widoczna jest duża rozwaga co do kolejnych kroków i wydaje się, że starają się przygotować swoje firmy na różne ewentualności – mówi Przemysław Polaczek, Partner Zarządzający Grant Thornton.

Mimo zadowolenia z aktualnej kondycji swoich firm, dyrektorzy finansowi w ciągu najbliższego roku aktywnie będą poszukiwać oszczędności, i to w kilku obszarach. Badanie pokazuje, że w najbliższym czasie możemy spodziewać się znacznego ograniczenia wydatków wielu przedsiębiorstw na nowe inwestycje – jedynie co trzeci badany planuje zwiększyć nakłady na badania i rozwój (spadek o 15 p.p.), przejęcia innych firm zapowiada już tylko 6 proc. badanych (spadek o 17 p.p.), a wejście na nowe rynki planuje niecała połowa badanych dyrektorów finansowych (spadek o 14 p.p.).


Poza ograniczeniem inwestycji, dyrektorzy finansowi oszczędności będą też szukać w działaniach optymalizacyjnych. Warto zauważyć, że w żadnej z dotychczasowych edycji corocznego badania (obecna jest czwarta) nigdy nie mieliśmy do czynienia z tak licznie składanymi deklaracjami o zamiarze wdrożenia przez dyrektorów finansowych tego typu działań w ich przedsiębiorstwach. Optymalizację podatkową zapowiada obecnie niemal połowa badanych (wzrost z 24 proc. do 46 proc.), optymalizację działów finansowo-księgowego, kadrowo-płacowego oraz IT planuje 39 proc. (wzrost o 13 p.p.), a 37 proc. planuje optymalizację łańcucha dostaw (wzrost o 10 p.p.). Jedynie co 10 badany zapowiada, że nie podejmie w przyszłym roku żadnych działań optymalizacyjnych (rok temu takich odpowiedzi było dwa razy więcej).

Badanie pokazuje także, że firmy w ciągu najbliższych 12 miesięcy chcą również ograniczyć koszty pracy – pracodawcy będą podnosić pensje już mniej chętnie niż w ubiegłym roku. Zdaniem 34 proc. dyrektorów finansowych płace będą rosły szybciej niż wskaźnik inflacji (spadek o 7 p.p.) podczas gdy prawie taka sama liczba respondentów – 33 proc. – wskazuje, że płace nie będą w ogóle podnoszone.

Mamy do czynienia z odmienną sytuacją niż przed rokiem. Wyniki makroekonomiczne w kraju jak i na naszych głównych rynkach eksportowych poprawiają się, a jednocześnie polskie firmy postanawiają oszczędzać, optymalizować działalność, ograniczać inwestycje i koszty (m.in. pracownicze). Skąd takie wnioski dyrektorów finansowych, wydawałoby się nieprzystające do sytuacji ekonomicznej? To trzeźwy realizm. Podczas gdy CFO wyrazili zadowolenie z wyników swoich firm w ubiegłym roku, to są jednocześnie bardziej ostrożni w odniesieniu do przyszłości, stąd potrzeba podniesienia efektywności, zwłaszcza od strony finansowej. Wzrost PKB, nowe inwestycje i wciąż rosnąca konsumpcja nie wystarczą do podniesienia rentowności wielu przedsiębiorstw ze względu na ich niskie kapitały własne, krótkoterminowe finansowanie i ostatnio dołączającą do tych przyczyn konsolidację podatkową. Wzrost obrotów wiąże się ze zwiększeniem udzielanego klientom kredytu kupieckiego a więc zwiększeniem zaangażowania kapitału własnego przy jednocześnie niskiej rentowności tych operacji. W efekcie prowadzi to głównie do wzrostu ryzyka braku zapłaty i strat, a nie do akumulacji kapitału w polskich firmach – uważa Tomasz Starus, Członek Zarządu Euler Hermes ds. oceny ryzyka.

Informacje o badaniu
Badanie zostało przeprowadzone przez Euler Hermes, wiodącego globalnego ubezpieczyciela należności handlowych oraz firmę audytorsko-doradczo-outsourcingową Grant Thornton wśród 208 dyrektorów finansowych uczestniczących w cyklu kongresów, towarzyszących projektowi „Dyrektor Finansowy Roku”, które odbyły się w kwietniu, maju i czerwcu w Poznaniu, Sopocie, Katowicach oraz Rzeszowie.