Polscy mikroprzedsiębiorcy, czyli rozważny optymizm

Przeczytaj także: Mikrofirmy chcą się rozwijać przez ekspansję

Czym jest Indeks inFakt?

Przed nami wyniki opracowanego przez firmę inFakt Indeksu mikroprzedsiębiorczości - wskaźnika, który bazuje na opiniach formułowanych przez polskie mikroprzedsiębiorstwa w kwestii:

• łatwości prowadzenia własnego biznesu w Polsce,
• bieżącej i prognozowanej sytuacji finansowej,
• poziomu ich satysfakcji z prowadzonej działalności.

Indeks może przyjmować wartości od -100 pkt. do 100 pkt., gdzie -100 pkt. to skrajny pesymizm, 0 pkt. oznacza równowagę optymizmu i pesymizmu, a 100 pkt. to skrajny optymizm.

Mikroprzedsiębiorstwo czerpie satysfakcję z biznesu, ale nie z postawy państwa

Jak wynika ze zrealizowanego w marcu bieżącego roku badania, wartość Indeksu określającego nastroje rodzimych mikroprzedsiębiorstw osiągnęła poziom 3,2 punktu.

Taki wynik to dowód na to, że wśród polskich mikroprzedsiębiorców panuje delikatny optymizm. Nie jest to jednak zaskoczeniem biorąc pod uwagę, że kondycja mikrofirm prezentuje się dziś lepiej niż przed rokiem, a dodatkowo spodziewana jest jeszcze większa poprawa do końca 2018 roku. Mikroprzedsiębiorcy odczuwają ogólną satysfakcję z prowadzenia własnej firmy. W Indeksie ta zmienna przyjmuje najwyższą wartość. Pomimo tego widać wyraźnie, że łatwość prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce została oceniona nisko.

Statystycznie sektor małych i średnich firm wytwarza prawie 70% PKB w naszym kraju. Większą z tego część tworzą mikroprzedsiębiorcy.

Są to zaradni życiowo optymiści. Satysfakcja z własnej firmy przeważa u nich nad rosnącymi cały czas administracyjnymi utrudnieniami i kosztami prowadzenia działalności.

Indeks inFakt wychwytuje zarówno tę pozytywną postawę mikroprzedsiębiorców, jak i nieustające ich postulaty o niższe podatki i prostsze przepisy. Można by je potraktować jak zwykłe roszczenia grupy zawodowej, gdyby nie to, że mikroprzedsiębiorcy w sąsiednich krajach mają lepszą sytuację podatkową i prawną. W Wielkiej Brytanii mikroprzedsiębiorca w ciągu całego roku płaci ZUS-u tyle, ile w Polsce tylko w jednym miesiącu. Polscy „mikro” to wiedzą i widzą, dlatego od lat postulują redukcję podatku, jakim jest składka ZUS oraz innych ciężarów biurokratycznych i podatkowych.

Połowa mikroprzedsiębiorców w Indeksie inFakt odczuwa pogorszenie warunków prowadzenia swojej działalności. Nie jest to tylko opinia, ale ostrzeżenie dla władz. Mikroprzedsiębiorcy potrzebują zmiany i oddadzą swoje głosy temu, kto je wiarygodnie przedstawi – komentuje Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha, członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP.

Mikroprzedsiębiorcy spodziewają się polepszenia swojej sytuacji finansowej w bieżącym roku. Jest to uzasadnione, bowiem wstępny szacunek wzrostu PKB za I kwartał 2018 roku to według Głównego Urzędu Statystycznego 5,2% rok do roku. Jest to rekordowy wskaźnik na przestrzeni ostatnich lat

– Z drugiej strony częste zmiany w prawie, brak jednolitych interpretacji podatkowych i wysokie daniny na rzecz państwa sprawiają, że mikroprzedsiębiorcy oceniają prowadzenie biznesu w Polsce jako trudne – komentuje Wiktor Sarota, prezes firmy inFakt.

Czego oczekują przedsiębiorcy?

Kluczowe znaczenie dla obniżenia wartości Indeksu InFakt ma trudność prowadzenia biznesu w Polsce. Mikroprzedsiębiorcy nie skupiają się jednak wyłącznie na wysokości podatków i składek, chociaż jest to dla nich najważniejszy obszar, w którym chcieliby wsparcia ze strony państwa. Z przeprowadzonego przez inFakt „Badania Polskiej Mikroprzedsiębiorczości” wynika, że mikroprzedsiębiorcy oczekują także uproszczenia przepisów o VAT (48%), łatwiejszego załatwiania spraw przez ePUAP (24%), likwidacji obowiązku składania JPK_VAT (20%) oraz ograniczenia liczby kontroli (17%).

Konstytucja dla biznesu ułatwi działalność?

Niemal połowa mikroprzedsiębiorców jest zdania, że w ostatnich latach warunki do prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce uległy pogorszeniu (w tym prawie 16% wskazuje na zdecydowane pogorszenie). Jedynie 20% dostrzega poprawę w tym zakresie (zdecydowaną poprawę raportuje niecałe 2%).

Szansą dla wielu osób, które rozważają założenie swojej działalności, może być Konstytucja dla Biznesu. Pakiet ustaw wszedł w życie 30 kwietnia. Wśród nich na uwagę zasługuje możliwość uzyskania ulgi w składkach na ubezpieczenia społeczne dla osób otwierających własny biznes.

– Bez wątpienia potrzebny jest impuls, który byłby w stanie pobudzić bogate pokłady przedsiębiorczości, drzemiące w naszym społeczeństwie. Tymczasem to właśnie zbyt wysokie składki ZUS i zbyt wysokie podatki są wskazywane przez przedsiębiorców jako największe obciążenia biznesu. Zwłaszcza na początku działalności każda ulga może być istotna – mówi Magda Sławińska-Rzemek, doradca podatkowy w inFakt, firmie oferującej nowoczesne rozwiązania księgowe. – O ile proponowane zmiany idą w dobrą stronę, to jednak nie są pozbawione pewnych konsekwencji. Na przykład w trakcie obowiązywania ulgi na konto emerytalne przedsiębiorcy nie będą spływać żadne składki, czy też będzie on musiał w tym czasie dłużej czekać na wypłacenie zasiłku chorobowego – wskazuje ekspertka.

Polacy są przedsiębiorczy i chcą zakładać własny biznes. Według GUS w 2016 roku w kraju działało ponad 2 miliony mikroprzedsiębiorstw, w których pracowało ponad 4 miliony osób.

To, czego potrzebują przedsiębiorcy, to przyjazne środowisko, czyli proste i stabilne prawo oraz system podatkowy. Zwracają na to uwagę m.in. eksperci Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, którzy w raporcie „Warunki prowadzenia firm w Polsce 2017” wskazują, że bez spełnienia tych warunków Polska w pełni nie wykorzysta potencjału swojego wzrostu gospodarczego. Obrazuje to również ranking Index of Economical Freedom fundacji Heritage, w którym nasz kraj zajmuje 45 miejsce.

Metodologia badania
W celu pozyskania informacji do Indeksu, w dniach 15–28 marca 2018 r., przeprowadzono badanie ankietowe wśród mikroprzedsiębiorców. Badanie zrealizowała agencja ARC Rynek i Opinia metodą CAWI (Computer-assisted web interviewing) na reprezentatywnej grupie 1018 mikrofirm (osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółki zatrudniające do 9 osób). Udzielając odpowiedzi na pytania będące komponentami Indeksu, respondenci w swoich ocenach posługiwali się skalą pięciostopniową. Poszczególnym wariantom odpowiedzi przypisane zostały odpowiednie wagi – waga 1,0 dla wariantu bardzo pozytywnego, waga 0,5 dla wariantu umiarkowanie pozytywnego, waga 0 dla wariantu neutralnego, waga -0,5 dla wariantu umiarkowanie negatywnego oraz waga -1,0 dla wariantu bardzo negatywnego). Dla pytań tych obliczano następnie statystyki bilansowe (salda).