Bezpośrednie inwestycje zagraniczne: co 4. czeka na lepsze czasy

Przeczytaj także: Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce w rękach Niemiec?

Pod względem ilości zaplanowanych bezpośrednich inwestycji zagranicznych miniony rok był jednym z lepszych. Na miano lidera wysunęła się Francja (1 197 nowo ogłoszonych BIZ), a tuż za nią uplasowały się Wielka Brytania oraz Niemcy (po 1 109). Polsce przypadła 7. Pozycja w rankingu (200).

Gdyby nie wybuch pandemii, większość przedsięwzięć doczekałoby się realizacji. Niestety ze względu na sytuację, zgodnie z harmonogramem realizowanych jest tylko 65% zaplanowanych inwestycji (średnia europejska). Wyniki w poszczególnych krajach są jednak zróżnicowane – w przypadku konkurencyjnych gospodarek, sektora IT czy budowy centrów usług wskaźnik realizacji sięga blisko 80%. Dobrze radzą sobie m.in. Polska, Irlandia i Portugalia.

49% ankietowanych przez EY przedsiębiorców uważa, że w erze post-COVID atrakcyjność inwestycyjna Europy będzie mniejsza lub nawet dużo mniejsza niż dotychczas. Pandemia nasiliła trend antyglobalistyczny i gospodarczy protekcjonizm, co też ograniczy popularność Starego Kontynentu, jako miejsca realizacji transgranicznych projektów inwestycyjnych. Aż 83% przebadanych przez EY menedżerów uważa, że w odpowiedzi na zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw ich firmy będą przenosiły produkcję do niskokosztowych gospodarek blisko zewnętrznych granic UE – mówi Jacek Kędzior, Partner Zarządzający EY. Dobrą wiadomością – również dla Polski – jest to, że zarządzający firmami nie skupiają się wyłącznie na kosztach pracy, ale coraz większą wagę przykładają również do kompetencji cyfrowych potencjalnych pracowników. Polska może pochwalić się infrastrukturą techniczną na zadowalającym poziomie, a także zasobem dobrze wykształconych, utalentowanych inżynierów, programistów i informatyków. Pozwala nam to liczyć, że pociąg czwartej rewolucji przemysłowej nie odjedzie bez nas – dodaje Jacek Kędzior.

Według EY w 2019 r. najwięcej BIZ zostało ogłoszonych właśnie w sektorach technologicznych i usług dla biznesu. Odpowiadały za, odpowiednio, 31% ogólnej liczby projektów i 24% planowanych, nowych miejsc pracy. Tego typu inwestycje były najmniej narażone na negatywny wpływ zamrożenia gospodarki w związku z pandemią. Jednocześnie bardzo duża część ogłoszonych w Europie w 2019 r. inwestycji zagranicznych – odpowiadająca aż za 23% wszystkich planowanych miejsc pracy – była w sektorze transportowym, który jest wyjątkowo wrażliwy na konsekwencje działań związanych z walką z COVID-19.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne po COVID-19

W kwietniu 2020 r. EY zapytał zarządzających firmami, jakie czynniki skłoniłyby ich do lokalizacji inwestycji w konkretnym miejscu. Aż 80% ankietowanych odpowiedziało, że decydujące znaczenie będzie mieć wielkość lokalnego, rządowego pakietu pomocowego, 71% wskazało na rozpowszechnienie umiejętności cyfrowych, a dla 62% menedżerów ważne są wysokie kwalifikacje potencjalnych pracowników. Na kolejnych miejscach ankietowani wskazali siłę danego rynku oraz nastawienie rządów do przeciwdziałania zmianom klimatycznym.

82% ankietowanych przez EY menedżerów spodziewa się, że w najbliższych trzech latach coraz ważniejszy stanie się trend wdrażania cyfrowych technologii, których celem będzie automatyzacja procesów i uniezależnianie się od pracy człowieka. W związku z tym konkurencyjność cyfrowa krajów będzie jeszcze ważniejszym czynnikiem determinującym decyzje inwestycyjne. 57% badanych przez EY potwierdziło, że zrównoważony rozwój z poszanowaniem aspektów społecznych, ochrony środowiska i ograniczaniem zmian klimatycznych będzie priorytetem, podobny odsetek (56%) menedżerów przewiduje odwrócenie trendów globalizacyjnych.

Z badania wynika również, że 61% badanych chce uniezależnić się od dominujących obecnie dostawców i krajów. Co ciekawe 77% ankietowanych zamierza mocniej skoncentrować się na technologii, np. druku 3D, aby móc produkować szybciej i taniej. Perspektywy Europy po COVID-19 są jednak pesymistyczne: 49% ankietowanych menedżerów uważa, że kontynent jest zagrożony mniejszą lub poważnie zmniejszoną atrakcyjnością jako miejsce lokowania inwestycji zagranicznych.

O raporcie EY „Atrakcyjność Inwestycyjna Europy 2018”
Badanie EY „Atrakcyjność inwestycyjna Europy 2020” (How can Europe reset the investment agenda now to rebuild its future?) składa się z dwóch części. Pierwsza to dane gromadzone w ramach EY European Investment Monitor (EIM), we współpracy z OCO, o inwestycjach zagranicznych w Europie w roku 2019. Druga to badanie postrzegania przez inwestorów zagranicznych poszczególnych krajów oraz miast. Badanie telefoniczne zostało przeprowadzone przez Instytut CSA w styczniu i lutym 2019 r. Na pytania EY dotyczące postrzegania atrakcyjności Europy odpowiedziało 504 respondentów – decydentów biznesowych odpowiedzialnych za inwestycje. Badanie wpływu COVID-19 na Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne zostało przeprowadzone w kwietniu 2020 przez agencję Euromoney w formie ankiety internetowej przeprowadzonej wśród reprezentatywnego panelu 113 międzynarodowych menedżerów.