Sztuczna inteligencja w sektorze publicznym: niewykorzystany potencjał, jak to zmienić?

Przeczytaj także: Czy w administracji publicznej jest miejsce dla sztucznej inteligencji?

Sektor publiczny - ogromna ilość danych dla AI

Sztuczna inteligencja już od dłuższego czasu znajduje szerokie zastosowanie w biznesie, automatyzując powtarzalne i manualne czynności i w wyraźny sposób poprawiając jakość obsługi klienta. Konsumenci zdążyli się już przyzwyczaić, że serwisy streamingowe podpowiadają im interesujące pozycje, a aplikacje wskazują, kiedy rozpocząć podróż, by uniknąć korków. Nie jest zatem zaskoczeniem, że ich oczekiwania w tym zakresie rosną i obejmują również usługi świadczone przez sektor publiczny.

Ten ostatni ma tu zresztą szerokie pole do popisu, ponieważ w jego posiadaniu znajduje się gigantyczna wręcz ilość danych na temat obywateli, co stwarza wyjątkowy możliwości dla zastosowania rozwiązań sztucznej inteligencji. Jak podkreśla SAS, potencjał w tym obszarze może być o wiele większy niż w biznesie.

Na szerokie możliwości zastosowania sztucznej inteligencji w sektorze publicznym wskazują m.in. europejskie badania firmy IDC. Ich respondenci wskazywali, że najczęściej wykorzystują AI do wykrywania i zwalczania nadużyć (28% odpowiedzi) oraz poprawy efektywności zbierania danin publicznych (27% odpowiedzi).

Na kolejnych miejscach znalazły się:

• personalizacja usług dla obywateli (26% odpowiedzi),
• śledzenie i raportowanie zdarzeń i wypadków w czasie rzeczywistym (26% odpowiedzi),
• ustalanie optymalnego poziomu wydatków socjalnych (25% odpowiedzi),
• ustalanie optymalnego poziomu podatków / opłat (25% odpowiedzi).

Organizacje sektora publicznego w Europie w końcu zaczęły dostrzegać potencjał drzemiący w technologiach AI. Chociaż ich zastosowania są z reguły ograniczone do pojedynczych obszarów. W przyszłości spodziewamy się szerszego wykorzystania sztucznej inteligencji do wspierania analizy kompleksowych procesów społeczno-gospodarczych w poszukiwaniu nowych podejść i rozwiązań. Coraz częściej technologie AI będą także bazą do tworzenia nowych usług dla obywateli i przedsiębiorców, przewidywania kluczowych potrzeb społecznych i podejmowania działań mających na celu zapobieganie kryzysom – podsumowuje Edyta Kosowska, Program Manager, IDC Poland.

Sztuczna inteligencja wymaga inwestycji

Nie ma wątpliwości, że wykorzystanie potencjału sztucznej inteligencji znacznie przyspieszyłoby proces cyfryzacji administracji publicznej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Zanim to jednak nastąpi, muszą one zapanować nad rosnącą ilością danych, które są wykorzystywane przez algorytmy AI. Przetwarzanie tych informacji wymaga inwestycji w infrastrukturę IT zapewniającą odpowiednią moc obliczeniową. Komisja Europejska szacuje, że stworzenie solidnej bazy dla rozwoju sztucznej inteligencji po 2020 roku wymaga wzrostu inwestycji na poziomie 20 mld EUR rocznie. Niezbędne jest umiejętne określenie kosztów budowy i utrzymania narzędzi wykorzystujących AI.

Zdaniem ekspertów SAS poszczególne organizacje sektora publicznego mogą podzielić się kosztami w sytuacji, gdy różne systemy wykorzystują te same dane. Podobnie jak ma to miejsce w biznesie, jednostki administracji publicznej powinny określić, jakie są oczekiwane wyniki danego wdrożenia oraz umiejętnie połączyć wartość, jaką daje AI z procesami w organizacji.

Brakuje kadr i zrozumienia, czym jest sztuczna inteligencja

Pokonanie bariery finansowej nie jest jedynym wyzwaniem, przed którym stoi sektor publiczny w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wiele instytucji nie zaczyna projektów AI ze względu na brak odpowiednich kompetencji. Wykształcenie kadr, które będą odpowiadały za inicjatywy AI, wymaga współpracy sektora publicznego i biznesu zarówno w zakresie wymiany wiedzy, jak i tworzenia regulacji prawnych gwarantujących, że sztuczna inteligencja będzie wykorzystywana w sposób etyczny, z poszanowaniem prawa do zachowania prywatności.

Nie można zapominać, że dla części obywateli AI jawi się jako tajemnicza technologia, której niewytłumaczalne decyzje mogą mieć istotny wpływ na wiele aspektów ich życia. Ważne jest zbudowanie zaufania do rozwiązań wykorzystujących sztuczną inteligencję zarówno wśród osób podejmujących decyzje, urzędników i innych pracowników sektora publicznego, jak i całego społeczeństwa. Bez poparcia społecznego inicjatywy z zakresu AI w sektorze publicznym mają nikłe szanse powodzenia – podkreśla Patryk Choroś, Business Development Director w SAS Polska.