Jaką rolę pełni refurbishing elektroniki użytkowej?

Przeczytaj także: Projektowanie cyrkularne kluczowym elementem gospodarki o obiegu zamkniętym

Rola refurbishingu w budowaniu gospodarki o obiegu zamkniętym

Zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny stanowi najszybciej rosnący strumień odpadów w Unii Europejskiej. A urządzenia telekomunikacyjne i IT należą do niemałego odsetka - aż 14% - wszystkich e-odpadów generowanych przez obywateli UE¹. Dzieje się tak dlatego, że produkty elektroniczne spełniają obecnie bardzo ważne funkcje związane z pracą zawodową, nauką, spędzaniem wolnego czasu. Trudno wyobrazić sobie, aby w państwach członkowskich UE zabrakło w gospodarstwach domowych, instytucjach oraz przedsiębiorstwach m.in. komputerów stacjonarnych lub laptopów, drukarek, telefonów komórkowych czy telewizorów. Są to jednak sprzęty, które jak wszystkie inne produkty po pewnym czasie starzeją się i psują. Dlatego Parlament Europejski chce, aby Unia promowała możliwość naprawy oraz ponownego użycia produktów elektronicznych na drodze do wydłużenia ich żywotności².

Z pomocą dla unijnych planów przychodzą firmy świadczące usługi refurbishingu, czyli renowacji zużytych urządzeń elektronicznych. Dzięki szeregowi świadczeń, które oferują klientom biznesowym i indywidualnym, wspierają europejskie założenia gospodarki o obiegu zamkniętym³, w tym ochronę środowiska naturalnego.

Odnawianie zużytego sprzętu elektronicznego niesie ze sobą wiele dobrego, od wydłużenia cyklu życia produktów, oszczędności finansowych i materiałowych, aż po zmniejszenie liczby e-odpadów. Dla przykładu do wyprodukowania jednego komputera potrzebnych jest aż 26 tys. litrów wody. Dlatego inwestycja w odnawianie starego sprzętu elektronicznego realnie wpływa na ochronę środowiska naturalnego - mówi Mariusz Ryło, CEO w Fixit.

The Circularity Gap Report 2023⁴ jasno wskazuje, że globalna gospodarka jest tylko w 7,2% cyrkularna. Oznacza to, że świat zbyt mocno polega na nowych surowcach/materiałach. Refurbishing elektroniki użytkowej jest niezwykle ważny podczas realizacji założeń gospodarki obiegu zamkniętego. Konsumpcja produktów pochodzących z procesu odnawiania redukuje emisję gazów cieplarnianych, chroni surowce naturalne, a nawet generuje nowe miejsca pracy.

Refurbishing - dobra odpowiedź na aktualną sytuację środowiskową

Odnawianie sprzętu elektronicznego nie zawsze było rozwiązaniem znanym i stosowanym, zwłaszcza w relatywnie nowych państwach członkowskich UE. Jednak obecna, trudna sytuacja ekologiczna wymusiła nie tylko promowanie “remontu elektroniki” na skalę europejską, a nawet światową, ale i edukowanie społeczeństwa do podejmowania prośrodowiskowych decyzji w kwestii odnawiania zużytych urządzeń.

Zgodnie z unijnymi priorytetami dotyczącymi zarządzania odpadami, zapobieganie powstawaniu odpadów i ponowne wykorzystanie są najbardziej oczekiwanymi rozwiązaniami z wszystkich istniejących (m.in. recykling, spalanie czy składowanie)⁵.

Obecnie gospodarka UE jest nadal w dużej mierze linearna. Aby to zmienić i przekształcić ją w gospodarkę o obiegu zamkniętym, potrzebny jest wysiłek nie tylko osób stanowiących prawo, ale i przedstawicieli biznesu oraz obywateli zaangażowanych w ochronę środowiska naturalnego.
Trud, jaki wkładają poszczególni przedsiębiorcy w planowanie, przygotowanie, realizację i promocję usług refurbishingu, jest znaczący. Należy nie tylko zbudować świadomość ekologiczną u konsumentów i przekonać ich do wartości, jakie niesie ze sobą odnawianie zużytych urządzeń. Trzeba też rozumieć rodzimy rynek i dostosować ofertę do potrzeb zarówno klientów biznesowych, jak i indywidualnych - zaznacza Mariusz Ryło z Fixit.

Refurbishing ma przy tym przynieść korzyści nie tylko konsumentom, ale i całemu społeczeństwu oraz środowisku. W aktualnej sytuacji, gdzie nadal wyrzuca się urządzenia, a gospodarstwa domowe mają niemały udział w generowaniu odpadów elektronicznych, renowacja elektroniki użytkowej bardzo nabiera na znaczeniu.

Wspomnieć należy także o biznesie i producentach, którzy świadomie korzystają z usług refurbishingu celem przywrócenia swoich produktów z powrotem do obiegu. Jest to niezwykle cenne działanie, gdyż oprócz zmniejszenia wytwarzanego śladu węglowego, mogą zaoferować odnowione produkty w atrakcyjnych cenach lub też uczynić procesy serwisu i napraw bardziej ekologicznymi, stosując w nich komponenty pochodzące z rozbieranych w procesie refurbishingu urządzeń. Zastosowanie już istniejącego komponentu, bez konieczności jego wyprodukowania jako części zamiennej, oszczędza zasoby planety, w szczególności metali ziem rzadkich - kontynuuje Mariusz Ryło z Fixit.

Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej, w którym wytwarza się najmniej odpadów komunalnych (w wartościach bezwzględnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca)⁶. Nie oznacza to jednak, że problem zanieczyszczenia środowiska nie istnieje, a sprzęty elektroniczne nie są usuwane poprzez składowanie. Dlatego tak ważne jest, aby pamiętać o dobrym dla wszystkich rozwiązaniu, jakim jest refurbishing. Pozwala on nie tylko na nadanie nowej wartości i znaczenia starszym produktom, ale i wzmacnia pozycję konsumentów, którzy dokonują zrównoważonych wyborów dla dobra własnego i dla środowiska. Proekologiczni przedstawiciele biznesu mają też szansę na duże oszczędności.

1. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20201208STO93325/zuzyty-sprzet-elektryczny-i-elektroniczny-w-ue-fakty-i-liczby-infografika
2. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20210128STO96607/jak-ue-chce-osiagnac-gospodarke-o-obiegu-zamknietym-do-2050-r
3. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/economy/20151201STO05603/gospodarka-o-obiegu-zamknietym-definicja-znaczenie-i-korzysci-wideo
4. https://www.circularity-gap.world/2023
5. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/priorities/gospodarka-o-obiegu-zamknietym/20180328STO00751/zarzadzanie-odpadami-w-ue-fakty-i-liczby-infografika
6. Ibid.