Przemysł motoryzacyjny: nowe rekordy w produkcji sprzedanej i eksporcie

Przeczytaj także: Branża motoryzacyjna: produkcja samochodów z Chin "wykasza" Europę?

Produkcja sprzedana

W I kwartale 2023 r. produkcja sprzedana w grupie PKD 29 (produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep) wyniosła aż 59,3 mld złotych. To o 22,6 proc. więcej niż rok wcześniej.

Początek roku rozpoczął się znaczącym wzrostem - mówi Rafał Orłowski, Partner w AutomotiveSuppliers.pl. - Musimy jednak pamiętać, w analogicznym okresie zeszłego roku, szczególnie w marcu, polski i europejski przemysł motoryzacyjny borykał się z przerwanymi łańcuchami dostaw na skutek rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

W grupie firm produkcyjnych średnich i dużych (powyżej 49 osób) produkcja sprzedana w I kwartale br. osiągnęła poziom 57,3 mld złotych. To o 23,8 proc. więcej niż rok wcześniej. Największy wzrost procentowy, o 37,2 proc. (22,4 mld złotych) nastąpił w grupie producentów pojazdów i silników (PKD 29.1). Także w pozostałych grupach produkcja sprzedana była wyższa w stosunku do I kwartału 2022 roku. W największej grupie pod względem przychodów, grupie producentów części i akcesoriów (PKD 29.3) nastąpił wzrost o 17,6 proc. do 32,8 mld złotych a u producentów przyczep i naczep (PKD 29.2) o 7,8 proc. do 2,08 mld złotych.

Zatrudnienie

Po raz pierwszy od wybuchu pandemii COVID-19 zatrzymany został spadek zatrudnienia, jeśli porównujemy dane rok do roku. Po I kwartale 2023 roku przeciętne zatrudnienie w zakładach produkcyjnych pojazdów, przyczep i naczep oraz części i akcesoriów, zatrudniających więcej niż 9 osób (PKD 29) przekroczyło ponownie poziom 200 tys. i wyniosło 200,4 tys. osób. To 1,9 proc. więcej (+3,6 tys.) niż przed rokiem.

Musimy pamiętać, że jeszcze kwartał temu, na koniec 2022 roku przeciętne zatrudnienie było jeszcze niższe niż przed rokiem i wynosiło 196,6 tys. - dodaje Rafał Orłowski. - Tak więc, w ciągu tylko pierwszych 3 miesięcy tego roku wzrosło ono o blisko 4 tys.!

W grupie firm średnich i dużych (powyżej 49 osób) przeciętne zatrudnienie wyniosło po I kwartale br. 192,0 tys. wobec 187,0 tys. rok wcześniej (+2,7 proc.). Liczba miejsc pracy wzrosła w każdej z grup: u producentów części i akcesoriów (PKD 29.3) do 144,3 tys. (+3,5 tys., +2,5 proc.), u producentów pojazdów i silników (PKD 29.1) do 35,6 tys. (+1,7 tys., +2,3 proc.), u producentów przyczep i naczep (PKD 29.2) do 12,1 tys. (+0,8 tys., +7,1 proc.).

Eksport

Pierwsze trzy miesiące tego roku przyniosły nienotowane dotychczas wyniki w eksporcie przemysłu motoryzacyjnego z naszego kraju. W całym I kwartale wartość eksportu przemysłu motoryzacyjnego z Polski wyniosła aż 12,9 mld euro wobec 8,35 mld euro w analogicznym okresie zeszłego roku.

W każdym miesiącu minionego kwartału eksport rósł o nie mniej niż 40 proc. - zaznacza Rafał Orłowski, Partner w AutomotiveSuppliers.pl. - W sumie w I kwartale wartość eksportu była wyższa od zeszłorocznych o 55,4 proc.
Jednocześnie padł nowy rekord w eksporcie miesięcznym - 4,71 mld euro w marcu bieżącego roku.

Niezmiennie od lat naszym najważniejszym zagranicznym partnerem w sektorze motoryzacyjnym są Niemcy (38,57 proc. całości). W I kwartale tego roku eksport do naszego zachodniego sąsiada wzrósł rok do rok o 78,48 proc. Kolejne miejsca należały do: Francji (8,81 proc. całości, +189,79 proc.), Czech (6,08 proc., +145,88 proc.) i Włoch (5,57 proc., +124,57 proc.).

Części i akcesoria

Od kilku lat najważniejszą grupą eksportową są części i akcesoria. W I kwartale na rynki zagraniczne trafiły komponenty o wartości 4,34 mld euro. To nowy rekord dla tego okresu roku. W stosunku do analogicznego okresu 2022 roku nastąpił wzrost o 24,54 proc. Na części i akcesoria przypadło 33,66 proc. całego eksportu sektora motoryzacyjnego z Polski. W porównaniu do zeszłego roku udział części spadło o 17,13 punktów procentowych.

Największym partnerem nadal pozostają Niemcy (34,68 proc. całości, +37,39 proc.). Kolejne miejsca należą do: Czech (9,06 proc. całości, 15,58 proc.), Słowacji (7,36 proc., +20,56 proc.) i Francji (6,1 proc., +29,42 proc.). Warto dodać, że w marcu ustanowiony został nowy miesięczny rekord eksportu części i akcesoriów (1,6 mld euro).

Akumulatory litowo-jonowe

Na początku 2023 roku eksport akumulatorów litowo-jonowych wystrzelił w przysłowiowy kosmos. Zarówno w styczniu, lutym jak i marcu wartość eksportu tych komponentów była dwukrotnie wyższa niż w 2022 roku. Dzięki temu ustanowiono nowy rekord dla I kwartału roku - 3,25 mld euro. To o 128,14 proc. więcej niż rok wcześniej. Obecnie akumulatory litowo-jonowe odpowiadają za ¼ eksportu całej branży (25,23 proc.). Większość akumulatorów trafiła do klientów w: Niemczech (58,94 proc. wartości tej grupy, +1483,54 proc.), Francji (10,17 proc., +1116,94 proc.) i Meksyku (7,07 proc., +285 939,98 proc.!). Podobnie jak w przypadku części i akcesoriów, także w marcu padł nowy miesięczny rekord w eksporcie akumulatorów litowo-jonowych (1,11 mld euro).

Samochody osobowe i towarowo-osobowe

W I kwartale br. eksport samochodów osobowych i towarowo-osobowych miał wartość 1,55 mld euro. To o 52,43 proc. więcej niż rok wcześniej. Na tego typu pojazdy przypadło 12,0 proc. całego eksportu sektora motoryzacyjnego z Polski (spadek rok do roku o 2,8 punktu procentowego). Do najważniejszych rynków zbytu należą: Niemcy (24,62 proc. całości, +25,39 proc.), Włochy (15,65 proc., +57,77 proc.) i Francja (6,14 proc., +5,23 proc.).

Podsumowanie

W 2022 roku, sytuacja w europejskim przemyśle motoryzacyjnym, po początkowych problemach związanych z rosyjską inwazją na Ukrainę, stopniowo normalizowała się w II połowie roku. Zwiększanie produkcji samochodów w Europie, ustabilizowanie się i przewidywalność wolumenów zamówień oraz czynnik inflacyjny pozwoliły osiągnąć najwyższe wyniki produkcji sprzedanej oraz eksportu w historii tego sektora w Polsce.

Dobra passa trwa także na początku tego roku. Ustanowione zostały nowe rekordy, kwartalne jak i miesięczne, zarówno dla produkcji sprzedanej jaki i eksportu.

Co jest szczególnie istotne, że poza wartością sprzedaży i eksportu na ścieżkę wzrostu powróciło także zatrudnienie. Wyższe wolumeny zamówień oraz nowe inwestycje motoryzacyjne w Polsce pozwoliły na znaczący skok w liczbie miejsc pracy w tej branży.

Jeśli nie wystąpią nadzwyczajne okoliczności w całym 2023 roku zostaną pobite nowe rekordy. O ile wzrosty produkcji sprzedanej i eksportu są niemal pewne to sytuacja w zatrudnieniu nadal jest bardzo złożona, szczególnie w sektorze producentów środków transportu. W ciągu najbliższych kilku, kilkunastu miesięcy zostaną zamknięte dwie fabryki autobusów (Wrocław, Słupsk) a w kolejnej (Starachowice) zostaje ograniczana produkcja. W efekcie zostanie zlikwidowanych ponad 3 tys. miejsc pracy.