Centra i parki handlowe: przybyło aż 0,5 mln mkw. nowych powierzchni

Przeczytaj także: Rynek handlowy 2024. A jaki będzie 2025 rok?

Jak podają eksperci Colliers, działalność deweloperów koncentrowała się głównie w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców (47% nowej podaży), które charakteryzują się niewielką konkurencją i dużym potencjałem wzrostu, oraz w ośmiu największych aglomeracjach (31% nowej podaży). Po oddaniu niemal 509 tys. mkw. (463 tys. mkw. w ramach 40 nowo otwartych obiektów oraz 46 tys. mkw. w rozbudowach 16 istniejących obiektów) łączne zasoby powierzchni w nowoczesnych obiektach handlowych na koniec 2024 r. przekroczyły 13,3 mln mkw.

Wśród największych inwestycji handlowych oddanych do użytku w ubiegłym roku znajdują się parki handlowe OTO Park Koszalin (38 tys. mkw.) oraz BIG Ostróda (27 tys. mkw.), a także ponowne otwarta Nowa Sukcesja w Łodzi (35 tys. mkw.).

Parki handlowe od 3 lat stanowią dominujący format handlowy, który odpowiada na potrzeby zarówno inwestorów, jak i konsumentów. Niskie koszty operacyjne, dostępność dla klientów i elastyczność w dostosowaniu oferty do lokalnego rynku sprawiają, że ten model cieszy się niesłabnącą popularnością w coraz mniejszych miejscowościach - poniżej 100 tysięcy mieszkańców. W miastach między 200 a 400 tys. mieszkańców w ubiegłym roku nie oddano do użytku żadnych obiektów handlowych. Z kolei w dużych aglomeracjach, prócz rozbudów istniejących obiektów, obserwujemy trend polegający na przekształcaniu funkcji centrum lub gruntu, na którym stoi. W 2024 zamknięto ostatnie sklepy w Arkadach Wrocławskich, a na początku lutego br. ruszyła jego rozbiórka. Z mapy Poznania znikła też Galeria Malta, zamknięta w grudniu 2023 r. - mówi Wojciech Wojtowicz, starszy analityk w dziale Market Insights, Colliers.

W 2025 roku możemy spodziewać się wzmocnienia trendu przebudów i zmian przeznaczenia centrów handlowych, a rynek będzie się dostosowywał do dynamicznie zmieniającej się sytuacji geopolitycznej i socjoekonomicznej.

Stabilny popyt

Mimo wyzwań gospodarczych i rosnących kosztów życia, średni współczynnik pustostanów w centrach handlowych w największych aglomeracjach wyniósł 3,4%, pozostając na stabilnym poziomie w porównaniu do roku poprzedniego. Mimo zmiany podejścia konsumentów na bardziej oszczędnościowe, sprzedaż detaliczna wzrosła o 2,7% r/r, co dodatkowo wspierało popyt na powierzchnie handlowe.

Do głównych sektorów, generujących popyt na powierzchnie w obiektach handlowych należą: dyskonty spożywcze i niespożywcze, marki modowe z sektora budżetowego oraz sklepy z wyposażeniem wnętrz.

Sieci sklepów dyskontowych rozwijają się zarówno w obiektach wolnostojących, parkach handlowych, jak i centrach handlowych w największych miastach, co wynika ze zmieniających się upodobań klientów. Wysoki popyt na ekonomiczne produkty składnia kolejne sieci do ekspansji
w naszym kraju. Przykładowo, pochodząca z Azji sieć MR.DIY w listopadzie i grudniu 2024 r. otworzyła trzy pierwsze sklepy w Polsce – w Zabrzu, Krakowie i Piotrkowie Trybunalskim. Otwarto także pierwsze hale ATAC Hiper Discount, które mają być dyskontowym odpowiednikiem hipermarketów Auchan – mówi Alicja Tucholska-Kuran, senior associate, Dział Powierzchni Handlowych, Colliers.

Łącznie, w 2024 roku, na rynku pojawiło się 26 nowych marek, w tym luksusowe - Bulgari, Dior czy Santoni. Debiuty miały miejsce w obszarze gastronomii, gdzie pojawiły się podmioty z Ukrainy, a także w kategorii usług, np. zdrowie i uroda.

Wśród właścicieli centrów handlowych obserwujemy większą selektywność w doborze najemców i rosnące znaczenie unikatowych konceptów handlowych oraz gastronomicznych. Marki premium oraz innowacyjne formaty, takie jak foodhalle, znacząco podnoszą atrakcyjność inwestycji, dlatego są tak bardzo pożądane przez właścicieli – dodaje Paweł Paciorek, senior associate, Dział Powierzchni Handlowych, Colliers.

Rozwój e-commerce i omnichannel

Pomimo że okres największego wzrostu sprzedaży w e-commerce mamy już za sobą, ten kanał dystrybucji nadal dynamicznie się rozwija. W ubiegłym roku odnotował wzrost zarówno pod względem wartości sprzedaży (6,2% r/r), jak i jakości oferowanych usług. Kluczowe platformy, takie jak Allegro, a także duże sieci handlowe, konsekwentnie rozszerzały swoją obecność na rynkach europejskich, zwiększając dostępność produktów dla klientów zagranicznych.

Przykładem lokalnych innowacji jest uruchomienie przez Biedronkę sklepu internetowego z artykułami spożywczymi, zacieśnienie współpracy Carrefour Polska z Pyszne.pl, zintegrowanie przez grupę Żabka platform sprzedaży on-line Jush! oraz Delio w jedną usługę. Ponadto w sierpniu zadebiutowała pochodząca z Danii platforma sprzedażowa coolshop.pl. Zamknięta została zaś platforma Everli.

Parki utrzymają pozycję

Obecnie w całej Polsce w budowie znajduje się 326 tys. mkw. powierzchni handlowej,
z czego 75% zostanie zrealizowanych w formacie parków handlowych, zwłaszcza w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców (78% podaży w budowie).

Rok 2025 przyniesie dalszy trend przebudów, modernizacji oraz zmiany przeznaczenia centrów handlowych, w tym rozbiórek i ponownego zagospodarowania nieruchomości. Wzmożone inwestycje w modernizację obiektów wynikają z potrzeby dostosowania ich do nowych standardów zrównoważonego rozwoju oraz zmieniających się oczekiwań konsumentów – zaznacza Marta Cegielnik, associate direcitor, Dział Powierzchni Handlowych, Colliers.

Rosnące koszty energii i wynagrodzeń sprawiają, że właściciele centrów handlowych oraz najemcy coraz częściej inwestują w technologie optymalizujące koszty operacyjne. Cyfrowa transformacja obejmuje m.in. automatyzację procesów logistycznych, inteligentne systemy zarządzania energią oraz rozwój sprzedaży wielokanałowej.

W obliczu ograniczonej nowej podaży, szczególnie w największych miastach, kluczowym czynnikiem konkurencyjnym stanie się dostępność przestrzeni handlowej, a rywalizacja o najlepsze lokalizacje będzie się nasilać - mówi Marta Cegielnik i dodaje: - W odpowiedzi na zmieniające się potrzeby rynku, marki ekonomiczne coraz częściej pojawiać się będą w tradycyjnych centrach handlowych, a wspomniane digitalizacja i transformacja technologiczna staną się nieodłącznym elementem strategii właścicieli i najemców.