Tydzień 13/2007 (26.03-01.04.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 12/2007 (19-25.03.2007)

• Eksperci przewidują tegoroczną nadwyżkę eksportową Chin na poziomie 250 mld USD (w 2006 roku wyniosła ona 177,5 mld euro).
• Biały Dom zdecydowanie sprzeciwia się, planowanej budowie gazociągu z Iranu do Indii, przez terytorium Pakistanu. W założeniach ma mieć 2600 km długości, transportowałaby 150 mln m³ gazu dziennie i kosztowałaby około 8 mld USD. Jednak potwierdzają się informacje, że Iran i Indie kontynuują negocjacje.
• Wenezuela zacieśnia współpracę z Chinami w sprawie surowców energetycznych. Jej partnerem będzie CNPC (China National Petroleum Corp.).
• Ukończony został pierwszy odcinek rurociągu, którym irański gaz popłynie do Armenii. Rocznie popłynie nim 2,5 mld m³ gazu rocznie.
• Rosyjski Aerofłot zamierza wydzierżawić do 2010 r. 10 samolotów A330-200. Jest to rozwiązanie przejściowe, bo firma ta zamówiła 22 sztuki A350. Australijski przewoźnik Qantas zamówił dziewięć A320. Kolumbijska firma Avianca zamówiła 10 samolotów B787 Dreamliner i ma opcję następnych 8 samolotów.
• Według FT DaimlerChrysler AG otrzyma ofertę na zakup Chryslera od: konsorcjum prywatnych funduszy Cerberus, Blackstone i producenta części samochodowych Magna International. Mówi się, że ofertę może złożyć też GM.
• Powstanie kolejnego rosyjskiego giganta przemysłowego jest faktem. Połączyli się producenci aluminium RusAL i SuAL ze szwajcarską Glencore. Nowa firma zatrudnia ponad 100 tys. ludzi w 17 krajach, posiada cztery kopalnie boksytu, dziesięć zakładów rafinacji selenku glinu i 14 pieców. Jej moce produkcyjne to 4 mln ton aluminium, 11 mln ton tlenku glinu, a obroty wynoszą 12 mld USD.
• Symboliczny premierowy pokaz nowego samolotu Boeinga B787 Dreamliner będzie miał miejsce w Seattle w lipcu (7) w ósmym dniu tego miesiąca (8) roku bieżącego (7).
• Microsoftu problemów w Unii Europejskiej ciąg dalszy. Koncern otrzymał od KE dodatkowe trzy tygodnie (do 23 kwietnia), na złożenie wyjaśnień, dlaczego nie stosuje się do wyroku z marca 2004 r.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POROZUMIENIE "OTWARTEGO NIEBA"

Lotnictwo i produkcja sprzętu lotniczego to nie tylko wielki biznes, ale też znakomita wizytówka poziomu techniki i technologii. Nic więc dziwnego, że tak Unia Europejska jak i Stany Zjednoczone wszelkimi sposobami wspierają swoje flagowe koncerny Airbusa i Boeinga. Te sposoby wspierania ich rozwoju nierzadko przekraczają granice wyznaczone prawem i międzynarodowymi umowami, czego wynikiem są obecnie rozpatrywane powództwa wobec obu konkurentów przed trybunałem WTO.

Także wielkim biznesem jest transport lotniczy. O dostęp do tego rynku walczą liczni przewoźnicy i o ustalenie nowych reguł trwała kilkuletnia batalia. Dotychczas np. połączenie między Nowym Jorkiem i Londynem było wewnętrzną sprawa USA i Wielkiej Brytanii. Z londyńskiego Heathrow do USA można dziś latać tylko liniami British Airways i Virgin Atlantic (to firmy brytyjskie) albo United Airlines i American Airlines (z USA). Obowiązujące dotąd rozwiązania skutecznie chroniły interesy dotychczasowych przewoźników (np. Brytyjczycy obsługiwali 47% ruchu lotniczego między USA I Wielka Brytanią).

Teraz wejdzie w życie nowa umowa pomiędzy USA i UE, na mocy której prawo do lotów między dowolnymi miastami USA i UE daje wszystkim europejskim i amerykańskim liniom lotniczym. Będzie ona obowiązywała od marca 2008 roku. Likwiduje uprzywilejowana pozycję dotychczasowych, dopuszcza do rywalizacji nowych przewoźników, stwarza szansę podniesienia poziomu usług i obniżki cen. Z linii transatlantyckich rocznie korzysta 50 mln pasażerów i jest to ok. 60% światowego rynku. Prognozuje się, że na tych liniach w ciągu najbliższych pięciu lat ten obszar rynku lotniczego zwiększy się o 44%, liczba pasażerów wzrośnie o 26 mln, do obsługi nowych przelotów powstanie 80 tys. miejsc pracy.

W porozumieniu między USA i UE osiągnięto kompromis także w innych spornych sprawach, ale trudno powiedzieć, czy jest on trwały. Np. przyjęto rozwiązanie, że unijne firmy będą miały prawo nabyć ponad połowę udziałów w liniach lotniczych USA lecz ich prawo głosu będzie ograniczone do 25%, co eliminuje tych nawet większościowych inwestorów z prawa podejmowania strategicznych decyzji. Możliwość zastosowania takiego samego rozwiązania zastrzegła sobie w umowie także Unia. Jest też wyraźne ustępstwo na rzecz USA, a jest nim to, że amerykańskie linie będą mogły swobodnie latać między miastami europejskimi. Tej możliwości nie będą mieć firmy europejskie.

Powyższe porozumienie jest rozwiązaniem cząstkowym, bo negocjacje będą trwały dalej, od początku 2008 roku. Jednak przyjęto, że jeśli do połowy 2010 roku nie dojdzie do pełnego porozumienia, to UE zastrzegła sobie prawo wycofania się z tych koncesji na rzecz USA.