Na czym polega zarządzanie przez cele?

Przeczytaj także: Analiza konkurencji jako element strategii rozwoju

Od czasu kiedy cała koncepcja została po raz pierwszy sformułowana przez Druckera, powstało wiele modyfikacji i przekształceń. W tym artykule opisała została koncepcja podstawowa. Zarządzanie przez cele (ZPC) jest przede wszystkim kompleksowym podejściem do funkcjonowania przedsiębiorstwa. Polega na ciągłym dążeniu do osiągania założonych postanowień, z uwzględnieniem aktualnych warunków firmy i jej możliwości. Każdy manager zdaje sobie sprawę z faktu, iż wykonanie założonych planów, to jednocześnie planowanie, kontrolowanie i ocenianie dotychczasowych działań. Kluczem do sukcesu jest tak naprawdę dostosowanie celów, które chce się osiągnąć, do własnych możliwości. Bardzo istotne jest w tym przypadku pracowanie nad celami „mniejszego kalibru”: operacyjnymi i etapowymi. Nie jedna firma wprowadzając ZPC, srodze się zawiodła, gdy nagle się okazało, że założone cele nie zostały osiągnięte.

Koncepcja ZPC, opiera się na partycypacji władzy na pracowników niższego rzędu i wprowadzenie ich w system zarządzania. Delegowanie uprawnień ma bardzo wiele zalet. Z jednej strony odciąża managerów i dyrektorów, z drugiej pozwala pracownikom na włączenie się w proces życia firmy, jednocześnie motywując ich do działania. Oczywiście wszystko pod dozą dużego zaufania do pracowników. Przekazywanie zadań pracownikom niższego szczebla jest o tyle bezpieczne dla managera, że pracownicy sami biorą udział w ustalaniu celów, które mają osiągnąć. Przy racjonalnym podziale zadań, jest duża szansa, że pracownik nie weźmie na siebie obowiązków, których absolutnie nie będzie w stanie wykonać.

Istotne jest, by cele indywidualne osiągane przez pracowników były ściśle powiązane z wynikami przedsiębiorstwa. Pracobiorcy muszą być informowani o założeniach firmy i jej sytuacji. Tutaj komunikacja na linii kierownictwo – podwładni musi być jasna i klarowna. Pracownicy powinni mieć świadomość, jak ich zadania wpływają na kondycję firmy, jakie są korelacje pomiędzy celem indywidualnym a całej organizacji. Żeby w było to możliwe, niezwykle istotne jest jasne precyzowanie celów. Cele muszą być merytorycznie poprawnie sformułowane, a pracownik musi być absolutnie świadom, czego kierownictwo od niego wymaga. Jest to ważny krok we wprowadzaniu MBO.

Założenia ZPC opierają się na bieżącej kontroli i ocenie sytuacji. Ma to swoje zalety z kilku przyczyn. Po pierwsze, ciągła kontrola wykonywanych działań pozwoli na uniknięcie niepotrzebnego marnotrawstwa oraz błędów wynikających z indywidualnych poczynań pracowników. Przychyli również do naprawy ewentualnych błędów, których wcześniej nie dało się uniknąć. Świadoma i sprawiedliwa ocena sytuacji prowadzi do wniosków, które w przyszłości pozwolą na ewentualne korekty w planie działania.

Wprowadzając w firmie ZPC, należy przede wszystkim skupić się na odpowiednim formułowaniu celów. Najważniejszą cechą oczekiwanych wyników jest ich realność. Wydaje się to dość oczywiste, jednak wielu zarządzających z wyższego szczebla władzy oraz prezesów, stawia firmom zbyt wysokie założenia. Doskonale wiadomo jak to się kończy. Stawiane przed firmą cele, powinny odzwierciedlać rzeczywiste warunki i możliwości przedsiębiorstwa.