Ochrona Środowiska 2010

Przeczytaj także: Ochrona środowiska: nakłady na środki trwałe w 2012 r.

Odpady

W 2009 r. w Polsce wytworzono ok. 111 mln ton odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych). W porównaniu do roku 2000 ilość wytworzonych odpadów uległa zmniejszeniu o ponad 11 mln. Największy udział w odpadach wytworzonych, podobnie jak w latach poprzednich, stanowią: odpady z poflotacyjnego wzbogacania rud metali nieżelaznych – ok. 27%, odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin – ok. 25 % oraz mieszanki popiołowo-żużlowe z odprowadzania odpadów paleniskowych – ok. 8 %. W 2009 r. ok. 73 % wytworzonych odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych poddano procesom odzysku, z czego ok. 19 % unieszkodliwiono przez składowanie. Ogólna ilość odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych) zmniejszyła się z 2011 mln ton do 1740,5 mln ton w końcu 2009 r.

Szacunkowa ilość wytworzonych odpadów komunalnych w roku 2009 wyniosła 12053 tys. ton, co stanowi ok. 316 kg na jednego mieszkańca. Natomiast ilość odpadów zebranych wyniosła 10054 tys. ton (264 kg na 1 mieszkańca). W latach 2000-2009 nastąpił wzrost liczby ludności objętej zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych. W 2009 r. wyniósł on 79,1 %.

Ochrona przyrody i krajobrazu

Polska zaliczana jest do grupy państw europejskich o najwyższym wskaźniku różnorodności biologicznej, zarówno pod względem ilości gatunków, jak i walorów środowiskowych. Dążąc do zachowania posiadanych wartości przyrodniczych, Polska od wielu lat rozwija różnorodne formy ochrony prawnej obszarów i obiektów, a także poszczególnych gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk.

Powierzchnia obszarów prawnie chronionej przyrody (bez obszarów sieci Natura 2000) w końcu 2009 r. wynosiła 10,1 mln, co stanowi 32,3% powierzchni kraju. Najwyższą pozycję spośród prawnie chronionych form ochrony przyrody zajmują parki narodowe. Polska przyjęła definicję parku narodowego określoną przez Światową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN-WCU), dlatego wszystkie 23 polskie parki narodowe, jako odpowiadające wymogom IUCN, znalazły się na jej liście. Ponadto 8 parków narodowych UNESCO wpisało na listę rezerwatów biosfery (Babiogórski, Białowieski, Bieszczadzki, Kampinoski, Karkonoski, Poleski, Słowiński, Tatrzański), w tym 1 (Białowieski) został uznany za obiekt dziedzictwa światowego.

Konwencją Ramsarską (Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego) objętych zostało natomiast 7 parków (Biebrzański, Słowiński, Narwiański, Poleski, część Karkonoskiego, Wigierski i Park Narodowy Ujście Warty). Łączna powierzchnia parków narodowych w Polsce w końcu 2009 r. wyniosła 314,5 tys. ha, co stanowiło 1% powierzchni kraju.
Ponadto w końcu 2009 r. wśród prawnie chronionych obiektów i obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych było:

• 1451 rezerwatów przyrody o powierzchni 163 tys. ha,
• 121 parków krajobrazowych zajmujących powierzchnię 2518 tys. ha,
• 284 obszarów chronionego krajobrazu o powierzchni 6973 tys. ha,
• 7155 pozostałe formy ochrony przyrody (użytki ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe), które łącznie zajmowały 134,6 tys. ha,
• 35420 pomników przyrody.

W Polsce występują trzy duże drapieżniki: wilk, ryś i niedźwiedź brunatny. Wszystkie są gatunkami chronionymi przez polskie prawo, niedźwiedź od 1952 r., ryś od 1995 r., a wilk od 1998 r. W stanie dzikim w polskich lasach w 2009 r. żyło 119 niedźwiedzi, 212 rysi, a jedną z największych w Europie populacji wilka, oszacowano na prawie 700 sztuk. W Polsce znajduje się także największa na świecie populacja żubra. Wolno żyjące stada tego gatunku występują jedynie w Polsce, Rosji oraz na Białorusi, Ukrainie, Litwie i Słowacji. W latach 2000- 2009 liczebność żubrów wzrosła o 60% z 715 w 2000 r. do 1139 w 2009 r. Ostoje wielu rzadkich gatunków ptaków, przede wszystkim wodno-błotnych i drapieżnych, a także populacje niektórych gatunków, takich jak bocian biały, batalion czy wodniczka, należą również do największych w Europie.