Finansowe skutki obietnic przedwyborczych

Przeczytaj także: Partie polityczne w Polsce 2014

Program Sojuszu Lewicy Demokratycznej dodatkowo sugeruje nowe świadczenie dla rodzin z dziećmi, z którego skorzystałyby „rodziny z dziećmi, które – ze względu na niskie dochody lub ich brak – nie korzystają z rodzinnej ulgi podatkowej”. Gdyby potraktować to podejście jako propozycję upowszechnienia ulgi rodzinnej, tak, by w równym stopniu korzystały na niej wszystkie rodziny z dziećmi, to rozwiązanie takie kosztowałoby budżet państwa dodatkowe 3,7 mld zł rocznie. Korzyści z niego płynące faktycznie skoncentrowałyby się na najuboższych rodzinach z dziećmi. Całkowite koszty szacowanych pakietów reform PiS i SLD to odpowiednio 6,8 mld zł i 9,8 mld zł rocznie, ale żadna z tych partii w programach wyborczych nie sygnalizuje chęci podnoszenia podatków.

- Według naszych szacunków, przy założeniach przyjętych w analizach, koszt wzrostu świadczeń proponowanych przez Prawo i Sprawiedliwość to około 6,8 mld zł, a w przypadku Sojuszu Lewicy Demokratycznej to od 6,1 mld zł bez upowszechniania ulgi rodzinnej do 9,8 mld, jeśli ulga przysługiwać by miała na każde dziecko. Zarówno w programie Sojuszu Lewicy Demokratycznej jak i Prawa i Sprawiedliwości nie podano innych rozwiązań w systemie podatkowo-zasiłkowym, z których sfinansowane mogłyby być wydatki tego rzędu. – mówi dr Leszek Morawski, jeden z autorów Raportu.

Wyjątkowo hojne propozycje, szczególnie dotyczące rodzin z dziećmi, padły w programie partii Polska Jest Najważniejsza. W analizach propozycji PJN uwzględniono deklaracje dotyczące zmian w systemie podatkowym (np. podniesienie ulgi powszechnej, ujednolicenie stawki PIT na poziomie 19% i wprowadzenie ulgi na dzieci o „charakterze progresywnym”), podniesienia najniższych świadczeń emerytalnych oraz różne wersje pakietu dla rodzin z dziećmi. Gdyby dosłownie potraktować deklaracje o „oddaniu do dyspozycji każdej rodziny dodatkowo, co najmniej 400 zł miesięcznie (4 800 zł rocznie) na każde dziecko” oraz wprowadzeniu zasady „konta edukacyjnego w wysokości 200 zł miesięcznie na każde dziecko”, to pakiet proponowanych reform PJN, w każdej z analizowanych wersji, generuje znaczące koszty dla budżetu państwa. Na pokrycie sugerowanych wydatków nie wystarcza istotne podniesienie obciążeń gospodarstw domowych z tytułu podatku VAT (o ponad 20 mld zł), poprzez ujednolicenie stawki VAT na poziomie 19%. Analizowany pakiet reform PJN, bez dodatkowego świadczenia w wysokości 400 zł miesięcznie na dziecko, generuje koszt dla budżetu państwa w wysokości około 4,5 mld zł rocznie, a oddanie tych dodatkowych 400 zł miesięcznie na dziecko do dyspozycji rodzin oznacza całkowity koszt w wysokości 53 mld zł rocznie. Nawet zakładając, że wprowadzenie tych dodatkowych 400 zł na dziecko odbyłoby się równolegle z wycofaniem ulgi podatkowej na dzieci i likwidacją zasiłku rodzinnego z dodatkami, program PJN nadal pozostawia lukę w budżecie państwa w wysokości 40 mld zł rocznie.