Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw III kw. 2011

Przeczytaj także: Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw II kw. 2016

Dynamika kosztów wynagrodzeń (wraz z ubezpieczeniami społecznymi) wyniosła 5,7% r/r. (spadek o 2,9 pp.). Dynamika kosztów pracy pozostaje relatywnie niska i jej udział w strukturze kosztów rodzajowych spadł kw/kw (o 0,6 pp.) i r/r (o 1,1 pp.). Malejąca dynamika kosztów pracy była przede wszystkim efektem malejącej dynamiki płac, choć sektor przedsiębiorstw odnotował również mniejszy wzrost zatrudnienia (o 0,4% r/r). Wyższą od przeciętnej dynamikę kosztów wynagrodzeń odnotowano w górnictwie, w działalności związanej z dostarczeniem wody oraz w usługach (poza handlem i transportem). W przetwórstwie przemysłowym dynamika kosztów wynagrodzeń była na poziomie zbliżonym do przeciętnego (5,1%, spadek o 4,4 pp.).
Wynik finansowy i rentowność

Po rekordowo dobrym pod względem wysokości wyniku finansowego oraz poziomu rentowności II kw. br. kolejny kwartał przyniósł pogorszenie wymienionych wskaźników. Pozostały one jednak na relatywnie wysokich poziomach, tak więc również kondycję ekonomiczną firm należy ocenić jako dobrą. Na utrzymanie dobrej sytuacji pozwolił dalszy wzrost zysków na sprzedaży, czemu z kolei sprzyjała nierosnąca, ale dodatnia dynamika przychodów ze sprzedaży oraz niski wzrost kosztów pracy. Spadek wyniku finansowego brutto był efektem obserwowanej w III kw. silnej deprecjacji złotego oraz niższymi wpłatami z tytułu dywidend, co spowodowało bardzo znaczący spadek wyniku na operacjach finansowych.

Wyniki na operacjach finansowych

W III kw. br. deprecjacja złotego spowodowała powstanie ujemnych różnic kursowych. Straty skoncentrowane były w grupie importerów oraz przedsiębiorstw mających zobowiązania walutowe. Warto podkreślić, że w sektorze polskich przedsiębiorstw eksporterzy to najczęściej również importerzy, jednocześnie jednak odsetek firm wykorzystujących naturalny hedging jest bardzo niski, a relacja eksport-import na poziomie przedsiębiorstwa rzadko jest bliska jedności. Zagregowany wynik na operacjach finansowych w przedsiębiorstwach stosujących naturalny hedging oscyluje wokół zera.
Straty na operacjach finansowych nie były jednak wyłącznie konsekwencją ujemnych różnic kursowych. W dużej części na tak gwałtowny spadek wyniku na operacjach finansowych (kw/kw) wpłynęły również niższe wpływy z dywidend. W II kw. br. przychody z dywidend wyniosły niemal 9 mld PLN i były rekordowe w okresie potransformacyjnym (wzrost przychodów z dywidend w II kw. jest typowy dla tego okresu roku). W III kw. br. wpływy te zmalały do poziomu 1,7 mld PLN. Miały one zatem stale dodatni wpływ na poziom wyniku na operacjach finansowych, niemniej ich obniżenie o 7,3 mld PLN względem II kw. wyraźnie odbiło się na poziomie wyniku z całokształtu działalności, który w II kw. dość silnie zwiększył się, by w III kw. gwałtownie zmaleć. Trzeba dodatkowo zauważyć, że w poszczególnych branżach oraz analizowanych klasach udział dochodów z tytułu dywidend był bardzo zróżnicowany.

Wyniki na sprzedaży i pozostałej działalności operacyjnej

Pozytywnym zjawiskiem zanotowanym w III kw. br. był dalszy wzrost wyniku finansowego na przedaży. Sektor przedsiębiorstw odnotował taki wzrost zarówno względem poprzedniego kwartału, jak i III kw. ub. r. (odpowiednio o 6,2% i 11,7%); wynik na podstawowej działalności wyniósł 31,3 mld PLN i stanowił prawie 120% wyniku finansowego brutto. Pozycją obniżającą wynik brutto były opisane już straty na operacjach finansowych, które wyniosły prawie minus 6,5 mld PLN, tj. o 13,1 mld PLN mniej niż w poprzednim kwartale. Dodatni, choć niższy niż w II kw. wynik zanotowano na pozostałej działalności operacyjnej; przedsiębiorstwa wypracowały na tych operacjach 1,3 mld PLN wobec 3,2 PLN w poprzednim kwartale.