Gospodarka UE potrzebuje silnego przemysłu

Przeczytaj także: Polska gospodarka w górę, ale pod wiatr

Wiele problemów pozostaje jednak wciąż nierozwiązanych. Zbliżenie miedzy państwami mającymi najbardziej konkurencyjny przemysł i państwami o średniej konkurencyjności zostało zahamowane. Ponadto rosną koszty energii w prawie wszystkich państwach członkowskich, co przyczynia się do deindustrializacji Europy. Dużymi przeszkodami są również dostęp do finansowania oraz spadek inwestycji w niemal wszystkich państwach członkowskich. Aby europejski przemysł zaczął ponownie prosperować, konieczna jest zdecydowana poprawa działania administracji publicznej oraz powiązanie sektora edukacji z przedsiębiorstwami. Konieczne jest podjęcie dalszych starań w celu zintensyfikowania innowacji mających bezpośredni wpływ na rynek.

Strategia „Europa 2020” zapewnia strukturę dla wzrostu gospodarczego w UE. Komisja konsekwentnie przedkłada inicjatywy z różnych dziedzin mające na celu stymulowanie wzrostu gospodarczego i tworzenie nowych miejsc pracy. Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Antonio Tajani podkreślił dzisiaj, że Europa potrzebuje silnego przemysłu, aby zrealizować cele strategii „Europa 2020”. Przemysł wytwórczy wywiera silny wpływ na pozostałą część gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem wydajności ogółem. Przemysł generuje 80 proc. innowacji w sektorze prywatnym, ¾ wielkości eksportu, a także odgrywa istotną rolę w tworzeniu nowych miejsc pracy.

Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej oraz komisarz ds. przemysłu i przedsiębiorczości, powiedział: „Nadal jesteśmy daleko od postawionego przez Komisję w 2012 r. celu 20 proc., który ma być osiągnięty do roku 2020. Komisja podjęła szereg inicjatyw odnoszących się do rozwiązania takich kwestii jak: wysokie ceny energii, trudności w dostępie do kredytów, spadek inwestycji, brak umiejętności oraz biurokracja. A jesienią tego roku wystąpimy z inicjatywą na rzecz przemysłu, która idzie jeszcze dalej i ma na celu zintensyfikowanie działań w tym obszarze. Powinna ona odegrać rolę katalizatora w przededniu szczytu Rady w lutym 2014 r., tak aby znacząco zwiększyć wzrost gospodarczy i konkurencyjność przemysłu. W ciągu najbliższych kilku tygodni Komisja przedstawi swoje propozycje do omówienia w trakcie szczytu Rady.”

Sytuacja przemysłu europejskiego

Odnotowano niepokojące zjawiska w dwóch obszarach kluczowych dla każdej gospodarki: wydajności i zatrudnienia. Wydajność europejskiej gospodarki uległa ponownie pogorszeniu w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi, podczas gdy z problemem bezrobocia nadal boryka się 11 proc. siły roboczej w Europie. Przemysł został szczególnie dotknięty tym problemem i od 2008 r. odnotował stratę 3,8 miliona miejsc pracy.

Główne ustalenia dwóch wzmiankowanych sprawozdań przedstawiają się następująco:

Elementy pozytywne:

• Eksport stanowi główną siłę napędową działalności w przemyśle; UE osiąga lepsze wyniki niż Stany Zjednoczone i Japonia. W roku 2012 Europa uzyskała nadwyżkę handlową wynoszącą 365 miliardów euro, co odpowiada około miliardowi euro dziennie.
• Od roku 2008 nastąpiła poprawa wyników w dziedzinie innowacyjności, jednak wygląda na to, że konweregencja zakończyła się w 2012 r.
• W większości państw członkowskich nastąpiła poprawa odnośnie do otoczenia biznesu, ale taką samą poprawę odnotowano na całym świecie.
• W większości państw członkowskich wzrósł zasób umiejętności siły roboczej.

Elementy negatywne:

• Inwestycje utrzymują się na niezmiennie niskim poziomie.
• Wysokie ceny energii stanowią istotny problem dla przemysłu.
• Dostęp do finansowania pogorszył się w wielu państwach członkowskich.
• W niektórych państwach członkowskich zwiększenie efektywności i sprawności administracji publicznej to kluczowy warunek przywrócenia wzrostu gospodarczego.

W sprawozdaniach proponuje się zasadniczo następujące priorytety:

• Maksymalne uproszczenie prowadzenia codziennej działalności przez przedsiębiorców.
• Obniżenie kosztów produkcji w Europie (np. w zakresie energii i surowców).
• Ułatwienie dostępu do finansowania i rynków kapitałowych dla przedsiębiorstw, w szczególności MŚP.
• Otwarcie rynków dla przedsiębiorstw europejskich, zarówno na rynku wewnętrznym, jak i w państwach trzecich.
• Ułatwianie inwestycji w nowe technologie i innowacje, ze szczególnym uwzględnieniem 6 priorytetowych obszarów określonych w 2012 r. w komunikacie w sprawie polityki przemysłowej.
• Zagwarantowanie kompetencji i dostępności siły roboczej w Europie odpowiadających potrzebom gospodarki dwudziestego pierwszego wieku.

Aspekt sektorowy unijnego podejścia do przemysłu

Europa jest światowym liderem w wielu sektorach przemysłowych, a większość z nich obejmuje zróżnicowane łańcuchy dostaw, w których wiodące przedsiębiorstwa są powiązane z licznymi małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Komisja zaproponowała już szereg środków politycznych w sektorach o strategicznym znaczeniu, takich jak przemysł samochodowy, stalowy, bezpieczeństwa i obronny.

Kontekst

W ciągu najbliższych 6 miesięcy polityka przemysłowa będzie jednym z priorytetów w programie działań UE. Na posiedzeniu Rady ds. Konkurencyjności w dniach 26 i 27 września nastąpi rozpoczęcie debaty politycznej poprzedzającej szczyt Rady w lutym 2014 r. poświęcony kwestiom konkurencyjności przemysłu i wzrostu gospodarczego, co będzie wyjątkową okazją do zdefiniowania kierunku wspierania wzrostu gospodarczego i gospodarki realnej na najwyższym szczeblu politycznym.